Быйыл бастакы үрдүк үөрэх кыһата тэриллибитэ 90 сыла

Саха сиригэр үрдүк үөрэх кыһата тэриллибитэ 90 сыллаах үбүлүөйүн бэлиэтиир. Сыллары уҥуордаан, күн бүгүн университет кэҥээн, инникигэ хардылаан  дойду үрдүнэн үрдүк таһымнаах, бас-көс биллэр үөрэх кыһата буолар. Күн бүгүн Максим Кирович Аммосов аатынан Хотугулуу Илиҥҥи федеральнай университетыгр 19 тыһыынча кэриҥэ устудьуон үөрэнэр, 1200 преподаватель үлэлиир, ол онтон 118 билим дуоктара, 600 тахса билим кандидата буолар.

Иван Николаев, М.К. Аммосов аатынан ХИФУ ФТИ доцена: "Үрдүк үөрэх аһыллыбыта 90 сыла диэн улахан суолталаах. Бары билэрбит курдук, 1934 сыллаахха бастакы педагогическай институт аһыллыбыта. Онно икки факультеттаах, историческай уонна физико-математическай. Онон физиктарга эмиэ 90 сыллара".

Бэлиэ күн улахан мунньаҕар үөрэх эйгэтин үлэһиттэрэ, устудьуоннар, университекка урукку сылларга үөрэммит выпускниктар, бэтэрээннэр кыттыннылар. Амма улууһуттан сылдьар 4-с куурсун устудьуона Михаил Кузьмин оскуолатын бүтэрэригэр эрдэттэн дойдутугар үөрэнэ хаалар сыал-сорук туруоруммута.

Михаил Кузьмин, М.К. Аммосов аатынан ХИФУ устудьуона: "Бөлөхпүтүгэр уон сэттэбит, быйыл бүтэрэбит. Маны таһынан бэйэм кафедрабар үлэлии киирбитим. Лабараанныыбын".

ХИФУ устудьуоннара барытыгар көхтөөхтөр, үөрэхтэригэр ситиһилээхтэр өрөспүүбүлүкэҕэ, Арассыыйа, аан дойдуга ыытыллар араас хайысхаҕа күрэхтэргэ, тэрээһиннэргэ, научнай конференциярга барытыгар ситиһилээхтик кытталлар.

Тимур Филиппов, М.К. Аммосов аатынан ХИФУ устудьуоннар түмсүүтүн дириэктэри солбуйааччы: "Ону таһынан кэккэ ситиһиилэр олус элбэхтэр. Университет биэс хайыханан үлэлиирин бары билэбит. Оттон Устудьуон куорат айар-тутар хайысхаҕа үрдүк ситиһиилээх".

Бэлиэ сылынан пединститут иһинэн Саха сиригэр үрдүк үөрэх кыһата саҕаламмыт историятын кэпсиир түмэл үөрүүлээх арыллыыта буолла. Быстапкаҕа 1934 сыллаахтан саҕалаан түмүллүбүт, сэдэх экспонаттар, хаартыскалар, докумуоннар көрдөрүүгэ турдулар.

Алексей Голиков, М.К. Аммосов аатынан ХИФУ ректорын солбуйаачы: "Музей высшей школы диэн эрдэ аһыллыбыта. Ол матырыйаалларын холбоон бу саҥа түмэл буолан турар".

Үбүлүөйдээх сыл чэрчитинэн араас таһымнаах тэрээһиннэр ыытыллыннылар. Ол курдук  бүгүн сэтинньи 20 күнүгэр Устудьуон күнэ бэлиэтэнэр, манна устудьуоннар түмсүүлэрэ интэриэһинэй бырагырааманы бэлэмнээбиттэр, сарсын Дьокуускай университетын күнэ бэлиэтэниэҕэ. Бу күн ХИФУ эдэр учуонайдара оскуола оҕолоругар лиэксийэлэри, аһаҕас уруоктары ыытыахтара. Маны таһынан сыл бүтүөр диэри өссө элбэх тэрээһин ыытыллара былааннанар.