Быйыл күндүөбэй муораттан хойутаан киирдэ

Хаар, силлиэ быыһынан балыксыттар уһаарба ол эбэтэр илим тардаллар. Уу 10 кыраадыс тымныы. Көмүс хатырыктаах аҕыйах буоллар да син кэлэр. Дьиҥэ күндүөбэйгэ эрдэ муҥханан бултууллара. Оттон быйыл күн-дьыл эрдэ тымныйан, балык кыдьымах кэмигэр таҕыста.

Виктор Попов, "Булуҥ" хаһаайыстыба балыксыта: "Быйыл эрдэ тымныйда, барыта кыдьымах, өрүспүт кытыыта сыа буолан хаалар. Кыдьымаҕы тыраахтырынан анньа анньа муҥхалыы сатаатыбыт да кыаллыбата".

Кыһын бу курдук эрдэ кэлбитин кэнники сылларга өйдөөбөттөр. Олохтоохтор маны "эбэбит быйыл харыстанна" диэн сэмээр этэллэр. Итиэннэ төһөнү бэрсэринэн кыра-кыралаан балыктыыллар. Арыт күн илим да  түспэт халлаана буолар. 

Афанасий Кайгородов, "Булуҥ" хаһаайыстыба балыксыта: "Уһаарбалыы сатаатыбыт да барыта эриллэн хаалла. Балыкпыт хойутаан кэлэн 4-5 куулу эрэ ылабыт. Наар тыал да тыал. Былааммытын толоро сатыыбыт да хайыырбыт эбитэ буолла".

Былааны толорууга муустаах ууну кэстэрэ сылдьан балыксыттар уһаарба түһэрэллэр. Биллэн турар, күһүҥҥү балыкка илиминэн элбэҕи ылбаккын.

Афанасий Корякин, "Булуҥ" хаһаайыстыба балыксыта: "Былааммыт 5 туонна. Онтубутун кыайан туттарбакка сылдьабыт. Тыал мэһэйдиир". 

Быйыл "Булуҥ" хаһаайыстыба  күндүөбэйгэ 45 туонна, оттон муксууҥҥа 13 туонна былааннаахтар. Маны толорууга 3 сиринэн хайдан балыктыыллар.   

Дмитрий Протопопов,  "Булуҥ" хаһаайыстыба балыксыта: "Уолбун кытта биирдэ түһэн 1000 ыллыбыт. Тыалбыт улаатан хаалла. Үчүгэй халлааҥҥа 2-3 баҕас түһэбит". 

Күндүөбэй Лаптев муоратыттан алтынньыга киирэр итиэннэ уһаабыта икки нэдиэлэ тохтуур. Бу 14 күн хоту дойду дьонун сылы аһатар, дохуот аахсар кэмэ. 

Руслан Лукин, "Булуҥ" хаһаайыстыба салайааччыта: "Күндүөбэй муораттан хойутаан таҕыста. Муксуун да тахса турар. Муҥхаҕа олох балык суох. Санаабытын түһэрбэккэ уһаарбанан балыктыы сылдьабыт. Биир түһээһиҥҥэ 4-5 куулу ылаллар. Муксууҥҥа 30-40 устууканы ылабыт биирдэ уһааран".

Эрдэ муксуун илим хараҕын аахтара кэлэр эбьит буоллаҕына, билигин тарбахха баттанар тахсар.  "Булуҥ"  дойдуга бу көрүҥ балыгы атыыга таһаарар биир саамай бөдөҥ хаһаайыстыба. Онон муксуун аҕыйаҕа олохтоохторго эрэ буолбакка бүтүн дойдуга охсуулаах. Ол эрэн балыксыттар санааларын түһэрбэттэр кыһыҥҥы балыкка бэлэмнэнэллэр.

Гаврил Корякин, "Булуҥ" хаһаайыстыба балыксыта: "Бу кыдьымахпыт Күһүүргэ чугаһаабыт. Аҕыйах күнүнэн манна кэлэр. Оччоҕо муус аннына уомулга балыктыахпыт. Онно бэлэмнэниэхпит".

Оттон бултаммыт балык наарданан, тоҥоруллан, бастаан Дьокуускайга кэлиэ, оттон дойду киин, арҕаа өттүгэр атыыга айанныа.