Өбүгэ ситимэ

Саҥа буспут алаадьынан, арыылаах салаамаатынан айах тутуу. Бу дьиэҕэ үктэммит ыччат аҕам саастаах дьонтон үтүө үгэһи аантан саҕалаан иҥэриммитинэн барар.  Ааттыын да "Өбүгэ ситимэ" бырайыакка эбээлэр, ийэлэр уонна сиэн кыргыттар кытталлар. Саҥа саҕалааһын хаһаан да алгыс тылтан саҕаланар.

Манна көлүөнэ ситимэ ойуу - дьарҕаа оҥоһук буолан тахсар. Ыччаттар саха тылын сүөгэйин-сүмэтин иҥэринэллэр, иис алыбар уһуйуллаллар. Обургу кыргыттар номнуо ситии хатыытын баһылыыллар. Оттон аччыгыйдар болҕойон көрө олорон иҥэринэ олороллоро саарбаҕа суох.

Саргылаана Стручкова, Хатастааҕы "Ситим" айымньы дьиэтин дириэктэрэ: «Кыра киһичээни ийэтин, эбээтин кытары бииргэ өйдөһөн-санаһан, кэпсэтэн-ипсэтэн бу сахабыт култууратын, ииһин-ууһун биһи оҥорон таһаардыбыт диэн тириэрдиэхтээхпит».

Бырайыагы Хатас нэһилиэгин ааттаах - суоллаах иистэнньэҥэ Анастасия Алексеева салайан ыытар. Билигин кини 3 дьиэ кэргэни ылсан үлэлиир. Манна эбээлэр кийииттэрин сиэннэрин кытта кытталлар. 

Раиса Корякина, "Өбүгэ ситимэ" бырайыак кыттыылааҕа: «Билигин даҕаны бары ыһыахха игин бары үчүгэй баҕайытык кэтэ сылдьаллар кылынан харысхал оҥостон».

Бырайыакка кыттааччылар бары номнуо сыаллаах-соруктаах кэлбиттэр. Холобур, сылгы тириититтэн  аас тэллэх тигэр соруктаахтар. Бу кэмҥэ умнуллубут саха тыллара күөрэйиэхтэрэ диэн уһуйааччылар этэллэр.

Надежда Тюляхова, "Өбүгэ ситимэ" бырайыак кыттыылааҕа: «Миигин эбэм үөрэппитэ иистэнэргэ. Балар көрөн үөрэнниннэр диэн иискэ уһуйаарыбын бу уруокка кэллибит. Биһи аҕам саастаахтартан элбэххэ үөрэнээри бу Анастасия Ивановна бырайыагар кэллибит».

Хатаска аҕам саастаахтары кытта үлэ түмсүүлэринэн ыытыллар. Манна олох араас хайысхатын хабан дьарык барар. Холобур, дуобат, саахымат, ырыа, үҥкүү уонна чэгиэн буолуу түмсүүлэрэ 30 сыл үлэлээн кэллилэр. Ону сэргэ күннэтэ саҥа бырайыактар олоххо киирэллэр.

Наталия Руфова, Хатастааҕы "Тускул" култуура киинин түмсүүлэрин салайааччы: «Киһи олоҕун хайа баҕарар бэйэтэ бэйэтин дьарыктаан, сыал сорук туруорунан олоххо көхтөөх саастаах дьоннор биһиэхэ элбэхтэр».

Көлүөнэттэн көлүөнэҕэ үгэһии тиэрдии - бу буолар олох быстыбат ситимэ.