Дьокуускайга археологтар сэдэх булумньулары буллулар

Хас биирдии хамсаныы олус сэрэнэн, миллимиэтиригэр тиийэ болҕомтолоохтук хаһыллар. Тоҕо диэтэр археологтар 17 үйэтээҕи дьапталҕаҕа үлэлииллэр. Бу саамай булумньулаах сир.

Дмитрий Скрябин, археологическай хаһыы кыттыылааҕа: "Икки туос суругу буллум. Иккиһим адьюторский острог туһунан этэ".

Былырыын бу тутууттан 11 туос сурук көстүбүтэ, оттон быйыл номнуо иккини буллулар. Маннык сурук-бичик сэдэх булумньуларга киирсэр,  Уһук Илиҥҥэ да Сибииргэ олох дэҥҥэ көстөр. Быйыл кыһын устата учуонайдар туоска суруллут тиэкиһи чинчийдилэр. Сүрүннээн түһээн туһунан суруллубута билиннэ.

Иван Фролов, "Северная археология -1" тэрилтэ археолога: "№4 учаастакка №12 тутууга хаһыы үлэтин салгыыбыт. Бу тутуу 17 үйэ бүтүүтүгэр 18 үйэ саҕаланыытыгар киирсэр. Туос суруктар итинтэн көстүбүттэрэ. Быйыл суруктаах булумньулар эмиэ көһүннүлэр. Ол курдук 3 туос сурук уонна буочука сорҕото буллубут".

Лаппаакы, киистэ көмөтүнэн Дьокуускай урукку омооно аа дьуо тахсан эрэр. Бу хаһылла сылдьар сиргэ  4 үйэ анараа өттүгэр куорат киинэ  саҕаламмыта.

Гаврил Терентьев, СӨ култуура  нэһилиэстибэтин эбийиэктэрин харыстыыр салалта салайааччытын солбуйааччы: "1682-1686 сс.  манна кириэппэс туппуттара. Ол саҕана Кытайы кытта сэрии буола турбута, манан киириэхтэрэ диэн куттанан кириэппэс тутарга быһаарбыттар. Бу тутуу сорох чааһа 1922 сыллаахха диэри турбута ".

Археологтар билигин биир саамай улахан баҕалара - ол тутуулар өтөхтөрүн булуу. Хаһыы атын өттүттэн эмиэ күннэтэ урукку олох суолдьуттара тахса тураллар. Холобур, ол саҕанааҕы олоҕу-дьһаҕы туоһулуур мал-сал.

Мичийэ Михайлова, археологическай хаһыы кыттыылааҕа: "Биһилэх баар интэриэһинэй баҕайы. Сирэй өттүгэр бэчээттээх. Уонна маннык туос иһит баар, түгэх өттө мас".

Хаһыыны атырдьах ыйыгар түмүктүүр сорук турар. Быйыл төһө да кыра иэннээх сиргэ үлэ бардар, түмүгэ баай. Хас да ураты сыаннай маллар көһүннүлэр.

"Быйыл сайыҥҥы интэриэһинэй булумньулартан биирдэстэрэ мас буочука хаппаҕа. Суруктаах, онно ыйылларынан 1712 сыл диэн ыйыллар итиэннэ кээмэйдэр суруллубуттар", - Мария Дмитриева, корреспондент.

Хас биир булумньу барыта  Хотугулуу-Илин федеральнай университет түмэлигэр туттарыллыа, оттон тутуулар "Доҕордоһуу" музейыгар илдьиллиэхтэрэ. Онно инникитин архелогическай булумньулар түмэллэрин оҥорор сорук турар.