Саха сиригэр ыһыы хампаанньата салҕанар

49

Быйыл 20 улууска, итиэннэ Дьокуускай эҥэр уонна Жатай бөһүөлэгэр уопсайа 51 тыһ. тахса гектарга туораахтаах култуураны, аһаҕас грууҥҥа үүнэр оҕуруот аһын уонна сүөһү эбии аһылыгын ыһаллар. Бүгүҥҥү күҥҥэ 11 тыһыынчаттан тахса гектарга бурдук, сүөһү эбии аһылыгын 31 тыһыынчаттан тахса гектарга, хортуоппуйу 6 аҥар тыһыынча,  оҕуруот аһын балтараа тыһыынча гектарга олордуохтаахтар.

Вячеслав Гаврильев, СӨ ТХМ үүнүүгэ уонна маериальнай-техническэй хааччыллыыга департаменын салайааччы: «Бүгүҥҥү күҥҥэ туорахтаах култуураны 9000 га хаһаайыстыбалар ыстылар. Үчүгэй көрдөрүүлээх: Амма улууһа, Уус Алдан, Хаҥалас улууһа уонна Дьокуускай куоракка. Кормовой ыһыыларга 14 тыһ. га буолла».

Улуус хаһаайыстыбаларын бааһыналарыгар бу күннэргэ үлэ күргүөмнээхтик ыытыллар. Уус Алдан улууһугар быйыл 1399 гаҕа туорахтаах культруураны ыһар сорук турар, уопсайа 3 тыһыынчаттан тахса гектар иэннэх сиргэ ыһыы үлэтин ыыталлар, бу көрдөрүү ааспыт сылтан сүүсчэкэ гектарынан элбэх. Сэлиэһинэйи, эбиэһи, оруоһу ыһыынан улууска 3 хаһаайыстыба дьарыктанар. Сүрүннээн бэйэбитигэр оройуонаммыт, Саха сирин учуонайдара айан таһаарбыт суортарын үүннэрэллэр.

Прокопий Белолюбскай, Уус Алдан улууһун кылаабынай агронома: «Быйылгы сылга туорахтаах култуураны уонна кормовой ыһыыны 100% бэйэбитин хааччынныбыт. Ону таһынан улуус тас өттүгэр 4,5 туоннаны атыылаатыбыт».

Хааһаайыстыбалар ыам ыйын саҥатыттан сииги саптарыы үлэтин ыыппытара. Маныаха кураан сирдээх -уоттаах илин эҥэр улуустар хаһаайыстыбалар көхтөөхтүк ылсан үлэлээтилэр. Ыһыы үлэтэ биигин үгүс бааһыналарга барар турар. Оттон оҕуруокка идэтийэр хаһаайыстыбалар тепилиссэлэрин бүрүйэн, оҕуруоттарын олортулар.

Татьяна Николаева: «Кэнники сылларга өрөспүүбүлүкэ хаһаайыстыбалара сүөһү эбии аһылыгын үүннэриигэ көхтөөх үлэни ыытар буоллулар.Маныаха научнай үлэһиттэр кылааттара сүҥкэн. Урут сэбиэскэй кэм кэнниттэн умнуллан хаалбыт, итиэннэ саҥа көрүҥнэри анаан-минээн олордоллор. Хороҕор муостаах, сыспай да сиэллээх айаҕынан үчүгэй, иҥэмтиэлээх аһы аһыыр буоллаҕына эрэ төрүөххэ, үүккэ, эккэ үрдүк көрдөрүүнү биэрэр кыахтаах»

Маны тэҥэ, үрдүк үүнүүнү ыларга техникэ оруола улахан. Ол курдук, аныгы чуолаан ыһыыга анаммыт комплекстар өлгөм үүнүүнү ыларга улахан көмөлөөхтөр. Бу техникэ көмөтүнэн оттуур да ходуһалартан, өрүс да кытыы сирдэртэн үрдүк үүнүүнү ылыахха сөп.  Бүгүҥҥү күҥҥэ хортуоппуйу 3 аҥар тыһыынча гектарга олортулар, өссө итиччэ сир ыһыллара хаалла. Ону тэҥэ оҕуруот аһыттан хаппыыста олордуута хаалла. Оттон сүөһү эбии аһылыгын олордуу атырдьах ыйыгар диэри салҕаныаҕа.