Мууһунан айан суоллара сабыллар болдьохторо чопчуланна

Өрүс суола сабыллара ыйтан кыра кэм хаалан сырыы субуллан олорор. Суол-иис иниспиэктэрдэрэ хас бирдии массыынаны тохтотоллор. Бу ГИМС үлэһиттэрин кытта кыттыгастаах рейдэ. Сотору кэминэн манна уйук аччыырын, онтон отой да сырыы тохтуурун туһунан сэрэтии.

Иниспиэктэрдэр ордук улахан массыыналары тохтотоллор. Уйугу намтатыы кинилэргэ ордук тоҕоостоох. Хаалбыт күннэри баттаһа үлэни үмүрүтэргэ тиэтэйэллэр. Онон өрүскэ ас-үөл, тутуу матырыйаала тиэниилээх көлө үгүс. Саха сиригэр бу күнтэн ыла "Куттала суох муус" диэн аахсыйа саҕаланна. Онон бары өрүстэргэ сэрэтии үлэлэр ыытыллаллар.

Виталий Осипов, ЫБММ Саха сиринээҕи салалтатын ГИМС Дьокуускайдааҕы салаатын салайааччы: "Суоппардарга уонна олорсо сылдьааччыларга халлаан сылыйан уйук намтыахтааҕын туһунан сэрэтии ыыталлар". 

Билигин өрүс суолларын оҥорор тэрилтэлэргэ хас да бүк эппиэтинэстээх күннэр-дьыллар. Ол курдук хас күн аайы туругу бэрэбиэркэлээһин, ханан хайдыы тахсыан сөптөөх сирдэрин кэтээһин үлэтэ барар.

Владимир Томский, СӨ айан суолларын салалтатын  экплуатацияҕа салаатын салайааччытын солбуйааччы: "Саас кэлэн күн аайы кэтиибит. Бэдэрээттээх тэрилтэ муус туругун бэрэбиэркэлиир, көрөр. Манна алдьаныыны, хайдыыны учуоттуур. Дьон куттала суох айанныылларын хааччыйар. Айанньыттартан сэрэхтээх буолуҥ диэн көрдөһүөм этэ". 

Маннык сэрэтэр рейдэлэр  муус устар ортотугар диэри ыытыллыахтара. Билигин туһааннаах биэдэмистибэлэр сүрүн соруктара - сааскы быыһык кэмҥэ суолга кутталы сэрэтии. Оттон муус суоллар күн-дьыл туругуттан бычаччы тутулактаахтар.

"Муус суоллары сабыы барыллаан болдьоҕо бигэргэннэ. Манна кулун тутар ый орто көрдөрүүнэн тымныыта учуоттанан, кыратык да буоллар сыҕарыйан биэрдэ. Ол курдук муус суоллар кэлэр ый 17-18 күннэригэр сабыллыахтара". 

Күнү дьылы- кэтээн көрөөччүлэр иһитиннэрэллэринэн бу ый нуорматтан тымныы күннэрэ баһыйаннар, билигин да улахан ириэрии суох.

Саргылаана Никитина, Дьокуускайдааҕы күнү-дьылы кэтээн көрөр  сулууспа күн-дьыл туругун сылыктыыр салаатын салайааччыта: "Өрөбүл күннэргэ хотугулуу-арҕаа оройуоннарга Охотскай муораттан сис былыт Халыма-Индигир оройуоннарынан ааһан хаардаах ичигэс күннэри аҕалыа. Оттон арҕаа улуустарга хотуттан тымныы арктическай салгын охсон нуорматтан 1-3 кыраадыс тымныйыаҕа. Ити салгын киин улуустарга өрөбүл күннэргэ биллиэҕэ ".

Онон бу өрөбүллэргэ Саха сирин киин өттүгэр тымныы күн-дьыл сатыылыа.