Саха сиригэр миллиард кэриҥэ суумманы түөкүттэргэ албыннаттылар

Аҥаардас бу ааспыт өрөбүл күннэргэ өрөспүүбүлүкэ олохтоохторуттан түөкүттэр бүтүн 15,5 мөлүйүөнтэн тахса суумманы суйдаан ыллылар. Ол курдук Ис дьыала министиэристибэтин пресс-сулууспата иһитиннэрэринэн, Дьокуускай медицинскэй тэрилтэтин лаборана бүтүн 9,6 мөл. албын инвестиционнай платформаҕа уган балыйтарбыт, ону тэҥэ  мобильнай оператор үлэһитэ бэйэтинэн 3 мөлүйүөн кэриҥэ суумманы түөкүттэргэ ыыппыт. Уус Майа улууһун олохтоохторо икки учуутал эмиэ хас эмэ сүүһүнэн тыһыынча үптэрин албыннатан былдьаттылар. Бу маннык иһитиннэрии күннэтэ тахса турара киһини дьиксиннэрэр.

Дьокуускай 2№-дээх оскуолатын учуутала Зинаида Гаврильева балаҕан ыйыгар эмиэ түөкүттэргэ киирэн биэрэ сыспыт. Хата кэмигэр кыыһа тохтотон албыҥҥа киирбэтэх. Ол курдук киниэхэ төлөпүөнүнэн эрийээччилэр уотун счетчигын саҥаҕа уларытабыт диэн кубулуммуттар.

Зинаида Гаврильева, Дьокуускайдааҕы 2№-дээх орто оскуолатын учуутала: “Соторутааҕыта уларыппытым диэбиппэр, баһаары сэрэтэр сигнализациялаах, билигин учууталларга эрэ чэпчэтии бара турар диэбиттэрэ. Киһи хайдах эрэ киирэн биэрэр эбит. Ону кыыһым тохтоппута”.

Билигин түөкүттэр дьону албынныырга араас ньыманы тутталлар, ол курдук олох-дьаһах эйгэтин, араас тэрилтэ, ФСБ, полиция, нолуок, сотовай сибээс, баан үлэһиттэрэ буолан дьону албынныыллар. Ону тэҥэ киһи үөйбэтэх өттүттэн эрийэн ыксаллаах балаһыанньаҕа киллэриэхтэрин сөп. Маннык түгэннэр хас күнүн ахсын тахсаллар, онон ис дьыала министиэристибэтин үлэһиттэрэ нэһилиэнньэ ортотугар сэрэтии үлэтин тиһигин быспакка ыыталлар.

Мария Кардашевская, СӨ ИДьМ кибер буруйдарга салалтатын сырдатар үлэҕэ салаатын оперболомуочунайа: “Холобур, брошюра түҥэтэбит, оптуобустарга, маҕаһыыннарга иһитиннэрии ыйыыбыт. Банкоматтар аттыларыгар улахан кээмэйдээх сэрэтэр иһитиннэрии туруорабыт. Бу маны биһиги саамай дьон түөкүттэргэ элбэхтик харчы ыыппыт банкоматтарын аттыгар туруордубут. Ол аата киһи ойуута турар иһитиннэриини көрдөххүтүнэ дьону албыннааһын манна тахсыбыт диэн билиэхтээххит”.

Бу сыл саҕаланыаҕыттан 10 ый түмүгүнэн, өрөспүүбүлүкэ олохтоохторо 900 мөлүйүөнтэн тахса суумманы түөкүттэргэ былдьаттылар. Суумма күннэтэ эбиллэ турар. Онон телефонунан билбэт нүөмэри отой ылбат, кэпсэппэт буолун, картаҕыт дааннайын кимиэхэ да биэримэн, биллибэт сайтартан табаар сакаастааман диэн сүбэлииллэр.

Кэнники кэмҥэ сүрүннээн дьон харчыларын инвестициялыыбыт, ол эбэтэр түргэнник үлүннэрэр баҕаттан ытыс соттор. Төһө да өйдөтүү-сэрэтии үлэтэ ыытыллыбытын үрдүнэн албыннаатыы, угаайыга киирэн биэрии аҕыйаабат.