Хаҥалас улууһун дьоҕус хаһаайыстыбата саха сүөһүтүн иитэр

Хаҥалас улууһун Улахан Аан нэһилигиэгин олохтооҕо Саргылаана Соломонова саха сүөһүтүн көрөн-истэн кэлбитэ номнуо онус сылыгар барда. Саргылаана Иннокентьевна бэйэтэ бэтэринээр быраас, техник осеменатор идэлээх. Кэргэнинээн 2015 сыллаахтан Үлэлэрин саҥа саҕалыыр бааһынайдарын өйөөһүн бырагырааматынан граан ылан бааһынай хаһаайыстыба тэринэн үлэлээн-хамсаан кэллилэр. Былырыын кэргэнэ олохтон туоруоҕуттан, Саргылаана Иннокентьевна оҕолорун көмөтүнэн сүөһүлэрин көрөн-истэн олорор. 

Саргылаана Соломонова, саха сүөһүтүн иитэр хаһаайыстыба салайааччыта: «Билигин уопсайа 42 төбө баар. 10 ньирэй төрөөбүтэ».

Онон барыта холбоон 42 төбө саха сүөһүтэ бу Еланка диэн Саха сирин олохтоохторугар ураты кэрэ айылҕатынан киэҥник биллэр сиргэ иитиллэн турар. Ынахтар күн устата Еланка эргин сиринэн мэччийэллэр, ыраах барбаттар эбит. Бу маннык саха ынахтара Өлүөнэ өрүс биэрэгэр аһаан, уулаан бэрт үчүгэйдик бириэмэлэрин атаараллар. 

Куйаас күннэргэ итииттэн, бырдахтан, кыымаайыттан быыһанан уу аттыгар  сылдьалларын сөбүлүүллэр. Еланкаҕа мэччийэр сирэ элбэх буолан ырааппаттар. Сынньанар дьону тэҥэ бииргэ сылдьаллар. Күннээҕи рационнарыгар сибиэһэй от, дьэрэкээн хонуу сибэккилэрэ уонна дьонтон хаалбыт арбуз хаҕа.

Оттон ньирэйдэр хотоннорун аттыгар бу маннык далга мэччийэллэр, ону тэҥэ айахтарыгар эбии аһыыллар. Саргылаана Иннокентьевна 12 ынаҕа ыанар, 6 ынах үүтүн ньирэйдэрэ иһэллэр. Билигин биир ынахтан күҥҥэ ортотунан 7-8 лиитирэ үүтү ыыр. 

Саргылаана Соломонова, саха сүөһүтүн иитэр хаһаайыстыба салайааччыта: «12 ынаҕыы ыы сылдьабын, 6 ньирэй аһыыр. Үүттэрэ аҕыйах. Куораттан тахсан дьоннор бэйэлэрэ атыылаһан бараллар, ордугун сүөгэй гынабын маҕаһыыҥҥа туттарабын».

Хас биирдии ньирэй биллэн турар ааттаах, аатара кинилэр дьүһүннэрин, быһыыларын-таһааларын кэрэһэлиир.

Бүгүҥҥү күҥҥэ Саха сирин үрдүнэн 3 тыһыынча төбө саха сүөһүтэ баар, олортон ыанар ынаҕын ахсаана биир тыһыынчаттан тахса. Саха төрүт ынаҕа-сүөһүтэ ахсаанын элбэтиинэн туһааннаах тэрилтэ дьарыктанар, ону тэҥэ бу маннык биирдиилээн тирэх хаһаайыстыба өҥөтө эмиэ улахан. Саргылаана Иннокентьевна саха сүөһүтүн сөргүтүүгэ утумнаахтык дьарыктанар, кини саха ынаҕа сиэмэлээһини ылынарын дакаастаан турар. Ол курдук саха оҕустарын сиэмэлэрин буоһатан, төрүөхтэрин тупсарыыга үлэлэһэр. Аан бастаан 10 төбө сүөһүнү ылан баран, бэйэтэ сиэмэлээн 66-ҕа диэри элбэтэ сылдьыбыта.

Саргылаана Соломонова, саха сүөһүтүн иитэр хаһаайыстыба салайааччыта: «2020 сылга Ньурба улууһугар 20 тыһаҕаһы сиэмэлээн ыыппытым. Оҕонньорум өлбүтүн кэннэ элбэтэр санаам суох. Маннык кыра хаһаайыстыбалаах сылдьарым буолуо».

Саргылаана Иннокентьевна этэринэн саха ынахтара сүрдээх оҕомсохтор, дьиэмсэхтэр, биир хаһаайыны эрэ билинэллэр диэн этэр. Онон маннык уйгу-быйаҥ сайыннарын саха ынахтара күөх хонууга мэччийэн, Өлүөнэ өрүс биэрэгэр кумахха сыламнаан атаараллар.