Чурапчы улууһун Сылаҥ нэһилиэгэр арыы оҥорор собуот үлэлиир

82

Ыаныллыбыт үүт манна кэлэн сойутуллар, оттон сэппэрээтэрдэнэн салгыы арыы буолар. Туттар мал-сал төһө да эргэрдэр нэһилиэнньэни үрүҥ аһынан, арыынан хааччыйан олорор. Өр сылларга собуот тутаах үлэһитинэн үлэлээбит Валентина Сивцева эрдэ Бэрэ диэн кыра учаастакка маастарынан үлэлээбитэ, оттон үүт туттарар дьон ахсаана аҕыйаан, ол собуот сабыллыбыта. Билигин Валентинаны нэһилиэк дьаһалтата көрдөһөн, сыалай сыах үлэтин сөргүтүүнэн дьарыктанар.

Валентина Сивцева, Сылаҥнааҕы үүт собуотун маастара: «Муостата барыта түһэн хаалбыт, ол иһин былырыын үлэлээбэтэҕэ. Быйыл бу Бэрэ диэн учаастактан кыра оборудованиялары аҕалан үлэбитин саҕалаатыбыт хара күүспүтүнэн. Сүөһү ас дэлэйэрэ буоллар диэн баҕа санаалахпыт. Саҥа үчүгэй модульнай собуот баар буоллаҕына ким үүт туттарыа суоҕай?».

Сылаҥ нэһилиэгэ уруккуттан Чурапчы улууһугар бастыҥ хаһаайыстыбалааҕынан биллэр. Билигин уопсайа 163 чааһынай хаһаайыстыба уонна 29 тэриллиилээх хаһаайыстыба баар. Чааһынайдар кыайан үүт туттарбат буолан, сүөһүлэрин сайыҥҥы бириэмэҕэ мэччитэ ыыталлар, оттон 23 ыал кээпэрэтиипкэ тохтоло суох үүт туттарар. Үүт харчыта үрдээн, билигин үгүс киһи сүөһү иитиитинэн дьарыктанан саҕалаата. Бу сыахха күҥҥэ 10 дьааһык арыы оҥоһуллан тахсар

18 саастаах Алекс Масленков быйыл оскуолатын бүтэрэн, үөрэххэ киирээри собуокка үлэлээн харчылаһа сылдьар. Кыра эрдэҕиттэн ынаҕы көрөн улааппыт буолан, хас биирдии киһи сүөһү иитиэхтээх диэн санаалаах. Арыы сыаҕар үлэтэ хаска саҕаланарын туһунан кэпсээтэ.

Алекс Масленков, Сылаҥ нэһилиэгин олохтооҕо: «Сарсыарда 6 чааска кэлэн оһох оттомун паар таһаара турабын. Үүт туттараччылар кэлэннэр түргэн соҕустук кэлэн бардыннар гына. Тыа хаһаайыстыбатыгар үлэлиир наадалаах бөҕө буоллаҕа. Эбээлээҕим ынахтарын үүтүн эмиэ манна туттарабыт».

СХПК Чурапчы уопсайа 20 нэһилиэктэн үүт тутар. Күннээҕи нуормалара билигин 4,7 туонна тахсан турар. Бастыҥ хаачыстыбалаах аһы оҥорон таһаарар кээпэрэтиип сүрүн кистэлэҥэ эт аһыгар биир да соя эппэтэ буолар. Атыылаһааччылар ону олус биһирииллэр. Оттон үрүҥ ас көрүҥүттэн көрөн баара суоҕа 7-14 күҥҥэ эрэ диэри хараллыан сөп - бу сибиэһэй бэйэ аһа буоларын туоһута. Оттон нэһилиэккэ от былаанын туһунан нэһилиэк дьаһалтатын ыксаллаах быһыыга-майгыга исписэлииһэ иһитиннэрдэ.

Леонид Монастырёв, Сылаҥ нэһилиэгин дьаһалтатын ыксаллаах быһыыга-майгыга исписэлииһэ: «Ардахпыт ыам ыйыттан түспэтэ. Иннэ гынан былырыыҥҥы курдук 12 мобильнай биригээдэ атын улуустарга оттуу бараары сайаапка биэрэн олороллор. Былырыын оппутун 90% толорбуппут».

Хаһаайыстыбалар күн аайы 2 тахса туонна үүтү туттараллар. Улуус уонна өрөспүүбүлүкэ өйөөтөҕүнэ, саҥа собуоттаныа этибит диэн олохтоохтор бэлиэтээтилэр.