Дьокуускайга 14 сылын ыытыллар "Якутия мастеровая" диэн быыстапка турда

Норуот маастардарын уонна уран тарбахтаахтарын оҥоһуктарыгар анаммыт айар быыстапка сыл саамай күүтүүлэх бөдөҥ тэрээһининэн биллэр. Быйыл Өрөспүүбүлүкэ үгүс улуустарыттан барыта 1000 тыһыынчаттан тахса маастар үлэтэ турда. Хас биирдии улуус кыһаллан бастыҥ маастардарын үлэлэрин истиэндэтин кичэллэхтик бэлэмнээтэ. Чурапчы улууһун уран тарбахтаахтарын айымньылара сүрүннээн ураты сиэл оҥоһуктар.

Айылгы Пинигина, "Айылгы" норуот айымньытын киинин үлэһитэ: «Симэхтэри кытта бииргэ үлэлэһии түмүгэр биһиэхэ Утум уус дьиэтэ тэриллибитэ Чурапчы сэлиэнньэтигэр. Онно Сиэл тойуга диэн улахан түмсүүлээхтэр, Варвара Гаврильевна Бурнашева салайар. Кини бэйэтэ сөрүөһүт: кылынан, сиэлинэн утумнаахтык дьарыктанар уонна дьону-сэргэни, ыччаты күүскэ үөрэтэллэр».

Быыстапкаҕа мастан-муостан, кылтан, тимиртэн араас эгэлгэ оҥоһуктар, национальнай көстүүмнэр, иһиттэр-хомуостар, көбүөрдэр, араас киэргэллэр көрөөччү биһирэбилин сыллата ылаллар. Уопуттаах маастардары тэҥэ, саҥа саҕалааччылар эмиэ бэйэлэрин айымньыларын туруораллар.

Амма улууһуттан кэлбит Александр Карамзин тимир ууһа, уһаммыта уонтан тахса сыл буолбут. Ааспыт сылга Амма улууһугар сүүстэ тахса сыл буолан баран бэйэбит аан бастакытын тимир уһаарбыппыт диэн кэпсиир.

Александр Карамзин, тимир ууһа: «Тимир уһаарбыппыт. Кыптый уонна икки быһах оҥордубут. Быйыл эмиэ уһаарыахпыт».

Саха сирин үрдүнэн 600-тэн тахса иистэнэр-уһанар маастар баар, 294 киһи норуот маастар үрдүкү аатын сүгэр. Уус-уран оҥоһуктарынан 5 тыһ. тахса киһи дьарыктанар, сыллата кинилэр ахсааннара эбиллэн иһэр. Маныаха бу салааны сайыннарыыга судаарстыба өттүттэн 10 сыллаах концепцияны таҥыллан былырыын бигэргэммитэ. Таатта улууһун талба талааннахтара тикпит Туос ымыйа диэн туостан маллаах иһиттэрэ бар дьон биһирэбилин ылыан ылла.   

Параскевия Бурнашёва, Мандар Уус "Айылгы" айымньы киинин салайааччы: «Түмэлгэ баар иһиттэри үтүгүннэрэн тигэн аҕаллыбыт. Бу иһиттэр бэйэ бэйэлэригэр киирэллэр».

3 күннээх быыстапка түмүгүнэн барыта уонтан хайысханан кыайыылаахтары таллылар. Маны тэҥэ, бастыҥ үлэлээхтэргэ бочуоттаах ааты, махтал суруктары иҥэрдилэр. Быыстапка кыайаыылахтарын уран оҥоһуктарын, талба талааннарын кэрэһэлиир быыстапка бу ый бүтүөр диэри Норуоттар доҕордоһууларын дьиэтигэр туруоҕа.