Саха сиригэр олохтоох оҥорон таһаарыы сайдар

Кыра саастаах оҕолорго аналлаах үүт аһы оҥоруу холоон көрүүтэ. Бастакы иһиттэр кутулуннулар итиэннэ саҥа бородууксуйа анал лабораторнай кэтээн көрүүгэ барар, онтон көҥүлү ылыы оҥоһуллар. Барыта этэҥҥэ буоллаҕына, быһа холоон аны күһүҥҥэттэн, Саха сиригэр аан бастакы оҕо аһын оҥоруу саҕаланыаҕа. Маныаха анаан кыра сыах тэриллибит, туһааннаах оборудование толору турбут. 

Светлана Янковская, үүт собуотун инженер химигэ: «Быйылгыттан кыра оҕолорго анаан кыра сыах арыйан эрэбит. Онно биһи ацидофильнай палочкалаах үүт бородуксуйатын арыйабыт, иэдьэгэй оҥорор, пастеризованнай үүт кутар буолабыт. Уонна атын хайысхалар эбиллиэхтэрэ».

Үүт собуота оҥорон таһаарыытын элбэтиигэ туһалаан үлэлиир. Ол курдук сууккаҕа 31 туонна үүтү соҕотуопкалыыр, иккилии туонна ынах арыытын, иэдьэгэйи оҥорор, маны сэргэ 3 туонна сүөгэйи, 8 туонна суораты, кефиры кутар. Онтон оҕо аһын оҥоруу курдук эппиэтинэстээх дьыаланы ылсыах иннинэ оҕо үүт аһын оҥорууга дойду бастыҥ собуоттарыгар анал үөрэҕи ааспыттар, туһааннаах сүбэлэри ылбыттар. Тэрилтэ бу салаатын инникитин пилотнай бырайыак быһыытынан судаарыстыбаннай аптекалар нөҥүө тарҕатар былааннаах.

Илья Самсонов, үүт собуотун генеральнай дириэктэрэ: «В ближайшие 3 месяца мы планируем оснастить цех дополнительным аппаратом для производства жидких молочных продуктов. В итоге у нас будет производиться три вида продукции: творог, молоко и ацидолак - кисломолочный напиток для детей от 0-3 лет».

Бэйэни хааччыныы көрдөрүүтүн улаатыннарыы дойду үрдүнэн турар сүрүн сорук. Күн бүгүн Саха сирэ этинэн 27%, онтон үүтүнэн 55%, хортуосканан 62%, оҕуруот аһынан 37%, уонна сымыытынан 65% хааччынан олорор. Бу көрдөрүү Үһук Илиҥҥэ 3 миэстэ. Билигин хоту уонна Арктика улуустарыгар бэйэ бородууксуйатын оҥорон таһаарыыны тэрийэр сыал-сорук, маныаха анал концепция бэлэмнэнэр. Бу зонаҕа киирэр 13 улуустан 4 эрэ эти, үүтү соҕотуопкалыыллар. Соторутааҕыта Анаабырдар үүт аһы оҥорон саҕалаатылар, бу улуус билигин пилотнай бырайыак быһыытынан тыа хаһаайыстыбатын кэтээн көрүүтүнэн үлэлиир.   

Егор Чичигинаров, СӨ ТХМ ас-үөл уонна оҥорон таһаарыы департаменын салайааччыта: «Сыалбыт сорукпут – Өрөспүүбүлүкэбит бэйэтин хааччыйыыта, Арктика эрэ улуустарыгар диэн буолбатах. Ол гынан баран арктическай улуустарга улахан болҕомто ууруллар».

Бу сыллааҕы бүддьүөккэ соҕотуопкаҕа диэн 4 235 мөл. көрүллүбүт. Мантан 3 700 мөлүйүөнэ улуустарга тарҕаммыт.  Маны сэргэ нолуок, инвестиция, салалта өттүттэн өйөбүллээх бэйэ бордууксуйатын тэнитэр урутаан сайдар сирдэр тэриллэллэр. Биир бастакынан Хаҥалас уонна Горнай улуустара бу бырайыакка үлэлэһиэхтэрэ.