"Дорообо, мин дойдум сарсыардата". Дьон уоһуттан түспэт ырыалардаах "Байанай" бөлөх

Хас да көлүөнэ уостан туспэт ырыата "Дорообо, мин дойдум сарсыардата" "Байанай" бөлөх толоруутугар. Ырыа үөскээбит сирэ Үөһээ Бүлүү улууһун кыракый Быракаан нэһилиэгэ. Уостан түспэт ырыа - бу нэһилиэк сыанатыгар хас эмэ сыл ылланар.  

Артур Баянаев кыра оҕо эрдэҕиттэн ырыа аргыстаах. Байанай бөлөҕү бастакы тэрийээччи Куприян Баянаев кини убайа. Артур талаанын көрөн бииргэ ыллаһыннара үөрэппитэ. Онон убайыгар Купаҕа махталым улахан диэн кэпсиир.

Артур Баянаев, "Байанай" бөлөх ырыаһыта, Быракаан нэһилиэгин олохтооҕо: «Кыра сылдьан ырыаһыт буолаччым, Үөһээ Бүлүү балыаһатыгар остуол үрдүгэр туруоран ыллатааччылар, бытархай харчы игин биэрэр этилэр, ону муньан дьиэбэр аҕалааччым. Муусука эйгэтигэр, армияттан кэлэн баран, 90 сылларга убайым Куприян Алексеевич бөлөх тэрийбитэ. Бастаан “Алгыс” диэн бөлөх буола сылдьыбыппыт, онтон “Эрхаан” диэн буола сылдьыбыппыт, онтон бүтэһигэр “Байанай” диэн буолбуппут 1991 сыллаахха».

Бөлөх тэриллээтин кытары Байанайдар ырыалара тута элбэх киһи кутун туппуттара, ол кэм кассеталара былдьаһыгынан тарҕаналлара.  Байанайдар хас киэһээ аайы кулууптарыгар мустан эргэ гитараларын, ударнай инструменнарын өрөмүөннүү - өрөмүөннүү ыллыыллара. Артур өссө биир себүлээн толорор ырыата Сурук. 

Дьаныар, тулуур, баҕа улахан буолан, сыыйа улахан таһымнаах Өрөспүүбүлүкэтээҕи куонкурустарга Байанайдар тэҥнээхтэрин булбаттар. "Этигэн хомуска" тиийэ муҥутуур чыпчаал кыайыылаахтарын аатын сүгэллэр. Бииртэн-биир ситиһии.  Тыыннаах муусуканы өрө тутар дьон, элбэх ыччаты уһуйбуттара. Билигин даҕаны ырыаларынан дьону үөрдэ тураллар.

Артур Баянаев, "Байанай" бөлөх ырыаһыта, Быракаан нэһилиэгин олохтооҕо: «Улууска киирэн ыллыыбыт-туойабыт. Куоракка баран ыллыыбыт биирдэ эмитэ. Куорат Саха тыйаатырыгар ыллаабыппыт. “Уолан” бөлөх, биһи бырааттарбыт Үөһээ Бүлүүлэр, олору кытта билсэн куоракка баран икки кэнсиэр оҥордубут».

Быракаан нэһилиэгэ Үөһээ Бүлүү улууһун биир кытыы сытар дэриэбинэтэ. Байанай бөлөх үөскээбит сирэ буоларын истэн,  биһиги эмиэ бэлэмнэнэн тиийдэхпит, тугэни мүлчү туппакка – гитараҕа оонньуурга үөрэннибит. 

Дойду дьонунан ааттанар. Байанайдар төрөөбүт Быракааннарын нэһилиэгин Өрөспүүбүлүкэ араас муннугар бу курдук ааттатан кэллилэр. Өссө да талааннаах ыччаты үөрэтэр, такайар баҕалаахтар.