Бааһынай ырыынагар эт, балык сыаната

187

Главное

Сибиэһэй хаан, харта, сыалаах ойоҕос. Билигин саха дьонун маанылаах аһа бааһынай ырыынагар саамай дэлэйэр кэмэ. Идэһэ саҕаланыаҕыттан дьон сырыыта элбээн, бэл, үлэ күнүн сарсыардатыгар атыылаһааччы үгүс. Бары олохтоох эти, балыгы атыылаһарга тиэтэйэллэр. Сыананы ылан көрдөххө, барыларын киэнэ араа- бараа, аҕыйах солкуобайынан араастаһар. Ынах, сылгы этэ сүрүннэх Илин Эҥэр улуустарыттан киирбит.  Холобура, Евдокия Ладина Чурапчы улууһун Болтоҥотун бородууксуйатын атыылыыр.

Евдокия Ладина, атыыһыт: "Чурапчы этин мин куруутун атыылыыбын. Атыылаһааччы элбэх, атыы үчүгэйдик барар. Сибиэһэй эт атырдьах ыйыттан киирбитэ. Онтон билигин тоҥнуу хамаҕатык атыы киирдэ".

Киин куорат олохтоохторугар утары ылан сииллэригэр анаан табыгастаах гына эт кэрчиктээн атыыланар. Сыана мантан көрөн быһыллар. Холобура, ынах этин уҥуохтаах куһуога 650 солкуобай, оттон илин, кэлин өттө, сыалаах диэн арахсан киилэтэ 900 диэри халбаҥныыр. Онтон бааһынай ырыынагын саамай сыаналаах этэ, биллэн турар убаһа. Манна алын кээмэй 800 солкуобай, онтон 1000, 1200, 1500 куһуоктар бараллар, ол кэннэ сыалааах ойоҕоһу 1800-2000 солкуобайга атыылаһыахха сөп. Идэһэ кэмэ буолан сибиһэй эккэ наадыйааччы элбэх. 

Эт аһы сэргэ билигин хаан, харта, быар дэлэйэн турар кэмэ. Убаһа хаана 2000 тыһыынча, онтон киилэ харта 1500 солкуобай. Сылгы быара эмиэ киилэнэн атыыланар, 3000 тыһыынча диэн сыана быһыллыбыт. Онтон саҥа өлөрүллүбт сибиэһэй эттэн оҥоһуллубут фарш 700 грама 500 солкуобай. Маны сэргэ ынах хаана эмиэ билигин саамай хамаҕатык  барар. 

Дьулус Попов, атыылаһааччы: "Ынах хаанын атыыластым. Маннык аһы маҕаһыынтан ылбаккын, ырыыкка эрэ атыыланар".

Саха сирин күөллэригэр, өрүстэригэр үөскүүр балыгы амсайыан баҕалаах талбытын ылар кыахтаах. Соботтон, сордоҥтон, күндүөбэйтэн, дьарҕааттан саҕалаан чыыр, уомул балыкка тиийэ эгэлгэ көрүҥ барыта кыстаммыт.  Холобура, собо илим уонна муҥха киэнэ диэн икки көрүҥэ баар. Сыаната 400 солкуобай. Муҥха балыга сотору кэминэн өссө дэлиэйиэ. Онтон үрүҥ балык күһүн уһаан тиэллиитигэр тардыллыы тахсан олус элбэҕэ суох

Читайте также