Тыаҕа, айылҕаҕа дьон сүтүүтүн көрдөрүүтэ үрдүүр

Бу көстөр каадырдарга Үөһээ Халыма улууһун Уһун күөлүгэр тахсыбыт быһылааны көрөҕүт. 1939 уонна 1950 сыллаах төрүөх ытык саастаах дьоммут тыаҕа сир астыы тахсан баран 3 күн сүтэн, дьолго булуллан, билигин кинилэр олохторугар туох да суоһаабат. Манна бастаан нэһилиэнньэ бэйэтин күүһүнэн көрдөөн, салгыы быыһыыр сулууспаны кыттыһыннаран, көрдүүр-ирдиир үлэни ыытан,  түмүгэ этэҥҥэ.

"Бастаан олохтоохтор бэйэлэр көрдөөбүттэрэ, онтон быыһыыр сулууспа "Полярные авиалинии" Ми-8 бөртөлүөтүн кытыннаран, онон тиийэн көрдөөбүппүт. Балаҕан ыйын 3 күнүгэр сиринэн сылдьааччылар Арыктаах диэн сиргэ булуллубуттара. Суһал госпитализациянан "Полярные авиалинии" Зырянкаҕа таһаарбыттара. Хата этэҥҥэ, икки күн сылдьан баран булуллубуттар этэ", - диэн СӨ быыһыыр сулууспатын аэромобильнай көрдүүр этэрээтин салайааччытын солбуйааччы Павел Алексеев иһитиннэрдэ.

Бу бүтэһик кэмнэргэ быыһыыр сулууспа үлэтэ икки бүк элбээтэ. Суһал иһитиннэрии сүрүннээн, сүппүт дьон туһунан киирэр. Сыл саҕаланыаҕыттан тустаах биэдэмистибэ иһитиннэрэринэн, 1082 көрдүүр-ирдиир үлэ ыытыллыбыт. Быыһааччыллар сүрүннээн тыананан, хайалырынан, уунан сылдьан үлэлииллэр. Онно төһүү күүс - анал  көрдүүр - ирдиир техника.

Техника биллэн турар, сулууспаҕа саамай наадалаах. Онон олох ирдэбилин, маныаха көрдүүр усулоубуйаҕа сөп түбэһиннэрэн, биһиги тыйыс айылҕабытыгар сөптөөх техниканы туһанан быыһааччылар үлэлииллэр. Бу бириэмэ ыгым, ыксалаах быһыы-майгы бириэмэтигэр олус суолталаах.

 "Север диэн внедорожник суола-ииһэ куһаҕан сирдэргэ анаммыт техника. Бэйэтэ 15 миэстэлээх, суоппары кытта 16 буолар, киэҥ-куоҥ. Саас Орто Халыма диэки экспедицияҕа бара сылдьыбыттара. Бэйэтин үчүгэйдик кеөрдөрдө диэбиттэрэ. Нефас баар, дьону быыһыырга, командировкаҕа барарга. Эмиэ 20 кэриҥэ киһиэхэ аналлаах камазтар бааллар. Прицептаах камазтар  бураан, квадроцикл тиэйэргэ туттуллаллар", - диэн СӨ быыһыыр сулууспатын  аэромобильнай көрдүүр этэрээтин быыһааччыта Николай Обоев сырдатта.

Манна даҕатан эттэххэ, быыһыыр сулууспа өссө биир сүрүн үлэтэ - сэрэтэр-профилактическай үлэ буолар. Быыһааччылар нэдиэлэ ахсын профилктичекай риэйдэлэргэ, аахсыйалрга тахсаллар. Нэһилиэнньэни кытта ыкса үлэлэһэллэр. Ол түмүгэ оруннааҕын көрдөрдө.

"Быйыл быыһыыр-көрдүүр үлэни биһиги 475 төгүл ыыттыбыт. Ити былырыыҥҥытааҕар кыра көрдөрүү буолар. Бары ыксаллаах быһыы-майгы түгэннэригэр, суол-иис саахала, дьон сүтүүтэ, баһаарга, водолазнай да үлэлээһин буоллуннар, быйылгы көрдөрүүбүт барыта аччаата. Тоҕо диэтэр, быйыл профилактика үлэтин күүһүрдэн биэдибит", - диэн этэр СӨ быыһыыр сулууспатын салайааччытын солбуйаччы Василий Тарский.

Оттон быыһыыр сулууспа Саха Өрөспүүбүлүкэтин олохтоохторун айылҕаҕа, ууга сэрэхтээх буоларыгатыгар ыҥырар. Сир астыы, балыктыы, бултуу барар түгэҥҥитигэр, ханна бараргытын чопчулаан, чугас дьоҥҥутугар биллэрэрэгэ ыҥырар.