Дьүөрэлии иккис идэни баһылааһын

Билигин информационнай технология балысханнык сайдар кэмигэр, бу хайысхаҕа исписэлиистэргэ наадыйыы тыҥаан турар. Былырыын дойду үөрэҕириитин министиэристибэтэ цифровой сайдыы министиэристибэтин кытта тэҥҥэ үрдүк үөрэх кыһаларыгар туһааннаах идэҕэ бэлэмнээһин бырайыагын киллэрбиттэрэ. Хотугулуу илин федеральнай университет информатикаҕа, математикаҕа институтун үһүс кууруһун устудьуона былырыын саҥа цифровой кафедра аһыллыбытын истээт, онно киирэн эбии идэ баһылыырга соруммут. Оччотугар,  кини үөрэҕин бүтэрэригэр икки диплому ылар кыахтаах. 

"Бу үөрэххэ хампаанньаларга хайдах процесстары оҥоруохха, анаалыстыахха сөбүй диэҥҥэ үөрэммитим. Мин санаабар, бу үөрэх миэхэ элбэҕи биэрдэ.Дьону кытта билсэргэ, хамаандаҕа  хайдах бииргэ үлэлииргэ. Уонна бүтэрэрбэр биир хампаанньаҕа быраактыкабын ааспытым. Онно оҥорбут процесспын дипломмар көмүскээбитим", - диэн ХИФУ 3 кууруһун устудьуона Данил Слепцов кэпсээтэ.

"Айти салаа кадровай потенциалын сайыннарыы" диэн ааттаммыт федеральнай бырайыак дойду сүүсчэкэ университетыгар, институтугар олоххо киирэр. Сүрүн соругунан, үрдүк үөрэххэ үөрэнэ сылдьар устудьуоннар бэйэлэрин сүрүн үөрэхтэрин таһынан, дьүөрэлии иккис идэни баһылыыр кыахтаахтар. Ол курдук, бүгүҥҥү күҥҥэ олох-дьаһах ханнык баҕарар эйгэтигэр, медициинэ, тутуу да буоллун, цифровой үөрүйэх хайаан да наада. Университет информационнай технолгияҕа кафедрата бырайыак биир программатын "Сыһыарыыны таҥыы" диэн идэҕэ үөрэтэр. 

“Бэйэлэрин үөрэхтэриттэн эбии кэлэн үөрэнэллэр. Теория өттүн бэйэлэрэ үөрэтиэхтээхтэр, матырыйаалларын барытын биэрэбит. Кылгас быраактыкалаахтар, судаарыстыбыннай эксээмэн туттараллар. Ол эбэтэр, сарсыарда кэлэн бырайыак оҥороллор. Былырыын 20 оҕо этэҥҥэ бүтэрдэ,  быйыл эмиэ ыла турабыт”, - диир ХИФУ информационнай технологияҕа кафедратын сэбиэдиссэйэ Наталья Николаева.

Эбии идэни баһылыырга университекка ханнык баҕарар идэҕэ үөрэнэ сылдьар устудьуон, биитэр үөрэхтэрин бүтэрбиттэр кэлиэхтэрин сөп. Үөрэх тоҕус ый устата салҕанар. Хас биирдии программанан сүүсчэкэ оҕону ылар сорук турар. Оччоҕуна быйыл балтараа тыһыынча кэриҥэ устудьуон эбии идэҕэ дьүөрэлии үөрэниэн сөп.

"Былырыын 11 программа буоллаҕына, быйыл 14 программанан үөрэтэргэ сөбүлэстилэр. Онон быйыл быдан элбэх оҕону ылыахпыт диэн эрэнэбит. Университеппыт бакалавриаттара, специалитеттара, иккис уонна үһүс куурстан үөһээ устудьуоннар буор босхо үөрэнэллэр. Куонкурс диэни ирдээбэппит, 14 программаттан оҕо бэйэтин баҕатынан талан, дөкүмүөн биэрэн киирэр. Уонна федеральнай концепция диэн баар, онно ирдэбиллээх ", - диэн ХИФУ идэни сайыннарыыга институтун дириэктэрин солбуйааччы   Екатерина Охлопкова иһитиннэрдэ.

Устудьуоннары цифровой кафедра үөрэҕэр ылыы бу ый бүтүөр диэри ыытыллыаҕа. Онон аныгы үйэ ирдэбилинэн туһалаах идэҕэ уһуйуллан, наадалаах цифровой үөрүйэхтэри ылынан, эргиччи сайдыылаах исписэлиис буола үүнэргэ бары усулуобуйа баар.