Аан дойдутааҕы төрүт норуоттар күннэригэр анаммыт "Кочевье" тэрээһин

Болуоссат дьэрэкээн дьүкээбил өҥүнэн киэргэнэ түстэ. Ырыалыын-үҥкүүлүүн ураты хотугу тыыннаах тэрээһин. Оҕолуун-кырдьаҕастыын сайыҥҥы куйаас күнү аахсыбакка, таба сарыыта таҥастарын кэтэн, көрөөччү хараҕын үөрдэллэр. Эбээннэр, эбэҥкилэр, чукчалар, долганнар, юкагирдар - бу саха сирин аҕыйах ахсааннаах төрүт олохтоох норуота буолаллар. Хас сыл аайы мустан бэйэлэрин баай култуураларын, үтүө үгэстэрин, ырыаларын-үҥкүүлэрин дьоҥҥо-сэргэҕэ көрдөрөллөр.

"Биһиги быйыл Алтын майдан диэн норуоттар икки ардыларынааҕы бэстибээлгэ аан маҥнайгы кыттааһыммытыгар бастакы истиэпэнээх лауреат буолбуппут. Онтон ыла бу араас тэрээһиннэргэ, куонкурстарга барытыгар сылдьабыт, кыттабыт. Бэйэбит этническэй уратыбытын сүтэримээри, сайыннара тураары көрдөрөбүт. Бүгүн бэргэһэ куонкурсугар кыттаары турабын", - диэн  этническай муода тыйаатырын салайааччыта Екатерина Никитина иһитиннэрдэ.

Хотугу норуоттар таҥастара, симэхтэрэ тута киһи хараҕар быраҕыллар. Биир маннык көстүүм оҥоһуллара 1 ый, оттон оҕуруотун тиһиитэ сороҕор сылтан ордук буоларын маастардар бэлиэтээтилэр. Сылын ахсын биирдиилээн таҥас көрүҥүн күрэҕин тэрийэн ыыталлар, оттон быйыл норуоттар бэргэһэлэрин күрэҕэ буолла. Малахай, ынтыка, авун, моҕо - эр киһи, дьахтар, оҕо бэргэһэлэрин муода көрдөрүүтэ буолла.

"Бэргэһэ күрэҕэр кыттаары бу кэтэн турабын. Бэргэһэм таба халтан тыһа, үрүҥ-хара ойуулаах уонна киис тириититтэн тикпитим", - диир норуот маастара Елизавета Потапова.

Аҕыйах ахсааннаах төрүт омуктар тыллара симэлийэн эрэрин, сытыы тыын боппуруос быһыытынан бэлиэтииллэр. Ол иһин маннык национальнай тэрээһин, ордук ыччат дьоҥҥо төрөөбүт тылларын, култуураларын бөҕөргөтүүгэ улахан тирэх буолар. Хотугу норуоттар бэйэлэрин икки ардыларыгар ситимнэрин быспакка, омуктарын уратыларын сүтэрбэккэ, күн бүгүҥҥэ диэри тылларын илдьэ сылдьаллара киэҥник кэрэхсэнэр.

"Бары биир түмэ буоламмыт, бары биир кыһалҕабытын быһаарсан, бэйэ-бэйэбитин көрсөн-билсэн маннык түмсэрбит олус үчүгэй. Кыһалҕабыт, тылбытын үөрэтиэххэ наада. Биһиги бу тэрээһиммитин эдэр ыччаттарбытыгар көрдөрөбүт, бэйэбит омукпутун, баарбытын", - диэн "Долгунча" фольклорнай бөлөх салайааччыта Ирина Винокурова санаатын үллэһиннэ.

Аҕыйах ахсааннаах төрүт омуктарыгар өссө биир сүрүн кыһалҕаларынан үөрэҕирии уонна медицинэ өҥөтө буолар. Хоту улуустарга интернет ситимэ тардыллан, аныгылыы сайдыылаах үөрэх сотору Өрөспүүбүлүкэ бары оройуоннарыгар тарҕаныаҕа. Оччоҕуна, таба иитиитинэн дьарыктанар көс омуктар оҕолоро кыһалҕата суох үөрэнэр кыахтаныахтара. Онон маннык тэрээһиннэр аҕыйах ахсааннаах норуоттар уопсай кыһалҕаларын быһаарарга тоҕоостоох түһүлгэ буолаллар.