Сэрии дьиҥин туһунан кэпсээччилэр-Аҕа дойду Улуу сэриитин бэтэрээнэрэ

31

Сылтан сыл аайы  эйэлээх олоҕу уһансыбыт дьоммут аҕыйаан иһэллэр. Эт хааннарынан өстөөх уордаһыннаах саба түһүүтүн билбит, сэрии дьиҥин туһунан кэпсээччилэр - Аҕа дойду Улуу сэриитин бэтэрээнэрэ.  Кинилэр ахтыылара туохха да тэҥнэммэт. 

1944 сыллаахха 18 эрэ саастаах  эдэркээн Петр Яковлев Сунтаарга тойбохойдооҕу оҕо дьиэтигэр үлэлии сылдьан сэрии толоонугар ыҥырыллыбыта.  61 танковай девизия  61 мотострелковай полкатыгар ананан, уоттаах сэрии толоонугар өстөөҕү самнарыыга кыттыбыта. 

"Биһиги улахан чааһы кытта сэриилэспиппит. Онно 120 миллимиэтирдээх полковай минометка үлэлиир этибит. Биир билиэннэйи тутан аҕалбыттарыгар, командирбыт ытан кэбиспитэ", - диир Аҕа дойду Улуу сэриитин бэтэрээнэ Пётр Яковлев.

Эдэркээн саллаат уолаттар уонна этэрээттэрин хамандыыра Мартышевскай үөрбүт – көппүт көрүҥнээх олороллоро көстөр. Бу кинилэр өстөөх самныбытын истэн баран түспүт хаартыскалара. Петр Константинович бу дьонтон билигин төһөлөрө тыыннаахтарын билбэт, ол эрэн үгүс аҥардара номнуо суохтарын сүрэҕинэн сэрэйэр. Кини 44 сыллаахха фроҥҥа ыҥырыллыан иннигэр тыылга үлэлэспитэ. Онон сэрии аас-туор олоҕун бүтүннүү этинэн-хаанынан билбитэ. Эдэркээн уолу оҕо дьиэтигэр баһаатайынан ыланнар, бэйэтэ уонна ийэтэ аччыктааһынтан өрүһүммүттэрэ. 

Сэрии кэнниттэн 1950 сыллаахха дойдутугар төннөн баран, оскуолатын түмүктүүргэ быһаарыммыта. Ол эрэн 20 лаппа ааспыт уолу үөрэх тэрилтэтилэгэр улгумнук ылан быстыбатахтара.

"Оскуолаҕа ылбатахтара. Бэрээдэккит суох, сааһырбыккын да диэн. Ону үс сэриигэ кыттыбыт Яковлев Иван Мсакарович диэн бэтэрээн оҕонньор сүбэлээн, Оборуона уонна Үөрэх миниистирдэригэр телеграмма ыыппыппыт. Онтон үөрэххэ ылбыттара. Мин 1952 сыллаахха Сунтаар оскуолатын бүтэрбитим. Уонна Ленинградка баран Герцен аатынан Педагогическай институту 1955 сыллаахха бүтэрэн, дойдубар кэлэн оскуолаҕа үөрэх чааһын сэбиэдиссэйинэн, дириэктэринэн, оройуоннаҕы норуодунай үөрэх салаатын сэбиэдиссэйинэн үлэлээбитим", - диэн салҕыы Пётр Яковлев кэпсээтэ.

Петр Константинович кэргэнинээн 56 сыл бииргэ ыал буолан олорбуттара, 4 оҕону төрөтөн иитэн улаатыннарбыттара. Билигин Улуу Кыайыы бэтэрээнэ кыргыттарын, сиэннэрин сылаас тапталыгар угуттанар. Петр Контантинович билигин төһө да 98 хаарын санныгар ууллардар, ыччат дьоҥҥо холобур буолан сыллата Кыайыы күнүгэр хоһоон үөрэтэн бэлэхтиир.