Идэҕэ урутаан үөрэтэр киин быйыл үлэтин өссө кэҥэтиэ

40

Өрөспүүбүлүкэ үрдүнэн үлэтэ суоҕунан учуокка турар киһи ахсаана 5160. Бу былырыыҥҥы көрдөрүүттэн бүтүн 2 тыһыынча кэриҥэ киһинэн аҕыйах. Маныаха үлэ миэстэтин тэрийии  итиэннэ үлэтэ суохтары өйүүр тэрээһиннэр салҕаналлар. Олортон биирдэстэринэн үлэ көрдөнөөччүгэ анаан босхо үөрэх куурустарын ыытыы буолар.

"Содействие занятости" диэн федеральнай бырайыак Саха сиригэр быйыл 3 сылын олоххо киирэр. Бырайыак региональнай операторынан өрөспүүбүлүкэҕэ Идэҕэ урутаан үөрэтэр киин буолар. Сүрүн сыал-сорук - үлэ ырыынагын учуоттаан наадалаах исписэлиистэри кылгас кэм иһигэр бэлэмнээһин.  Манна чуолаан оҕолорун көрө олорор ийэлэр,үлэтэ суох ийэлэр, 35 саастарыгар диэри исписэлиистэр, үлэтэ суохтар кэлиэхтэрин сөп. Быйыл эмиэ хас да хайысханан босхо куурустары ыытарга "Работа в Росии" портал нөҥүө сайаапкалары хомуйаллар.

Туяра Яковлева, СӨ идэҕэ урутаан үөрэтэр киин сүрүнүүр исписэлииһэ: " Быйыл парикмахер, миэбэл таҥааччы куурустарыгар үөрэтэбит. Билигин регион операторын быһыытынан талыы бара турар. Ол кэннэ куурустарбыт өссө элбиэхтэрэ. Былырыын 250 тахса киһини үөрэппиппит. Быйыл бу көрдөрүүнү куоһарар былааннаахпыт".

Кииҥҥэ хас да хайысханан кылгас болдьоххо араас идэлэргэ бэлэмнииллэр. Оскуола оҕолоро эмиэ хабыллыахтарын сөп. Оччотугар үөрэнээччи оскуолатын да бүтэрэ илигинэ наадалаах идэни баһылыан сөп. Соторутааҕыта манна "Вверх" диэн оҕо инновационнай киинэ аһыллыбыта. Киин сүрүн сыала-соруга оскуола үөрэнээччилэригэр профориентация үлэтин тэрийии буолар. Маны тэҥэ пилота суох көтөр ааллар тустарынан, бу аппараттар аныгы олох-дьаһах араас хайысхатыгар туттулларын билиһиннэриэхтэрэ уонна үөрэтиэхтэрэ. Быйыл уопсайа 120 оҕону хабар соруктаахтар.

Андрей Андреев, СӨ идэҕэ урутаан үөрэтэр киин дириэктэрин солбуйааччы: "Бырайыак иһинэн бииргэ үлэлэһэр тэрилтэлэрдээхпит. Холобура, Саха политехническэй лицей уонна кадет оскуолатын оҕолорун үөрэтэбит. Лицейтэн 30 оҕо, онтон кадет оскуолатыттан 60 үөрэнээччини үөрэтиэхтээхпит. Маны сэргэ аһаҕас 30 сайаапкаҕа хайа баҕар оскуолаттан оҕолору сүүмэрдээн үөрэтиэхпит. Билиҥҥи туругунан номнуо 24 оҕо кууруһу ааста".

Киин Саха сиригэр үөрэх кыһаларын, оскуолалары, тэрилтэлэри кытта ыкса ситимнээх үлэни тэрийэр. Ол курдук үөрэх куурустарын ыытыыны тэҥэ, үөрэҕирии хайысхатынан Саха сиригэр орто анал үөрэҕи бүтэрбиттэр үлэнэнэн хааччыллыбыттарын, үрдэтэ барбыттарын кэтээн көрөллөр. Сотору кэминэн үрдүк үөрэх кыһаларын эмиэ хабыахтара.

Полина Барахсанова, СӨ идэҕэ урутаан үөрэтэр киин дириэктэрин солбуйааччы: "Нэһилиэнньэ дьарыктаах буолуутун киинин кытта сөбүлэҥ түһэрсэн, үөрэх кэннэ идэнэн төһө үлэ булалларын кэтээн көрүү үлэтин ыытыахтаахпыт”.

Куурустар болдьохторо идэтиттэн көрөн араас. Онон манна оскуола оҕотуттан саҕалаан, пенсиялаахтар кытта кэлэн үөрэх ылар кыахтаах. Сиһилии информацияны Киин сайтыттан, телефоннаан, биитэр социальнай ситимҥэ баар сирэйдэртэн билсиэххэ сөп.