Хаарбах дьиэттэн көһөрүү программатын иккис түһүмэҕэ салҕанан барар

Быйылгы сылга 150 тыһыынча квадратнай миэтэрэ иэннээх эргэ, хаарбах дьиэттэн дьону кһөрөр сорук турар. Кэнники 3 ый түмүгүнэн, 18 тыһыынча квадратнай миэтэрэттэн дьону саҥа дьиэҕэ көһөрдүлэр.

Саха сирин үрдүнэн 2012-2017 сылларга 3600 дьиэ хаарбаҕынан, аварийнайынан көһөрүү программатын иккис түһүмэҕэр  киирбитэ. Хаарбах, аварийнай дьиэттэн көһөрүү программатын иккис түһүмэҕэ 2019 сыллаахтан олоххо киирэр. Бэлиэтээн этэххэ, куорат үрдүнэн биир тыһыынчаттан тахса мас дьиэ баар, ол дьиэлэргэ 35 тыһыынча киһи олорор.

Людмила Панина бу дьиэҕэ 1974 сыллаахтан олорор. 10 сылтан бэттэх туруорсар туруосуулара - биир. Ол эрээри кыһалҕалаах дьиэ турбутун курдук турар.  Манна күн бүгүн 8 ыал ханна да барар сирэ суох буолан өссө да олороругар күһэллэр.  Дьиэ эргэрэн, сиҥнэн-эмэҕирэн киһи олороругар туох да усулуобуйа суоҕун кэриэтэ. Кыһынын олус тымныы, билигин уу хачайдыылларыттан соло булбаттар.

Дьиэ турар сирин кыһалҕатыттан, кыараҕаһыттан сылтаан баччааҥҥа диэри көтүллүбэккэ, дьон кыайан көспөккө олорор. Онон олохтоохтор сыллата  эрэ күүтэллэригэр, эрэнэлэригэр тиийэлэр. Оттон быйылгы сылга Саха сиригэр уопсайа 100 дьиэ тутуллан үлэҕэ киирэрэ күүтүллэр. Ааспыт сылга 68 дьиэ тутуллубута. 2017 сыл кэнниттэн билиҥҥи кэмҥэ диэри тыһыынча дьиэ баара биллэр. Биллэн турар, сыллата эргэ хаарбах дьиэ ахсаана эбиллэн иһэр. Аҥардас бүгүҥҥү күҥҥэ, 900 тахса тыһыынча квадратнай миэтэрэ иээннээх хаарбах уонна аварийнай дьиэ туһааннаах реестрга тиһиллэн киирэ турар.  

"2017 сыл кэнниттэн аварийнай буолбут дьиэлэр өссө да бааллар. Бүгүҥҥү күнү көрдөххө, номнуо 900 тыһ.кв. миэтирэ  кэриҥэ реестрга киирбитэ. Комиссиялар үлэлэрин тохтоппокко, күн ахсын саҥаттан саҥа дьиэни киллэрэ тураллар. Анаалыстаан көрдөххө, 2025 сылга саҥа программабытын формируйдуур түгэн баар буоллаҕына, эмиэ мөлүйүөнтэн тахса кв. миэтирэ буолара буолуо. Бу 2023 уонна 2024 сылга 29 млрд 640 млн. көрүллэн турар.  Былырыыҥҥы харчыны кытта тэҥнээтэххэ элбэх. Ааспыт сылга 24 млрд этэ ", - диэн СӨ олорор дьиэни-уоту тутуу Дирекциятын программалары олоххо киллэриигэ салаатын начальнига Игорь Алексеев иһитиннэрдэ.

Дьокуускайы ылар эбит буоллахха, билиҥҥи туругунан, биир тыһыынчаттан тахса дьиэ хаарбаҕынан, аварийнайынан бигэргэммит. Олортон 165 эрэ дьиэ көһөрүү программатын иккис түһүмэҕэр киирсэн, олохтоохтор саҥа дьиэҕэ көһүөхтэрэ. Холобура, былырыын куорат үрдүнэн үс аҥар тыһыынча киһи олорор усулуобуйатын тупсарда. Көһөрүү программатыгар киирсэргэ эргэ хаарбах дьиэ олохтоохторо кыттыһан сайабылыанньа суруйаллара эрэ ирдэнэр, онтон дьиэ техническэй туругун экспертизалааһын оросхуотун муниципальнай бюджет бэйэтэ уйунар. Көһөөччүлэр квартиранан биитэр харчынан компенсация ылыахтарын сөп. Компенсация ылар түгэнигэр, хаһаайын дьаһалтаны эрдэттэн сэрэтиэхтээх.  Улуустарынан ыллахха, саамай элбэх хаарбах дьиэлээхтэринэн Алдан, Нерюнгри, Ленскэй, Мэҥэ-Хаҥалас улуустара буолаллар.