Саҥа историческай арамаан сүрэхтэннэ

Суруйааччы Василий Гоголев - Уйулҕан Тыгын саҕанааҕыттан Аҕа дойду улуу сэриитигэр диэри саха олоҕун кэрэһилиир историческай арамаана күн сирин көрдө. "Хаҥаластан хааннаахтар, тигиилээхтэн төрүттээхтэр: Уһун Дьуона" диэн саҥа кинигэни Арчы дьиэтигэр сүрэхтээтилэр. Манна Хаҥаластан хаан тардыылаах, тигии сирэй дэнэр биис уустарыттан  утумнаах Уһун Дьуона диэн ааттаах колхуос бэрэссэдээтэлэ сэрии сут сылларыгар дьонун-сэргэтин харыстаан, үлэни-хамнаһы кыайа тутан кими да сутаппакка дьонун-сэргэтин махталын ылбыт киһи туһунан кэпсэнэр. Тэрээһин кыттыылаахтара арамаан туһунан санааларын үллэһиннилэр.

"Бу роман сүрдээх үчүгэй тылынан суруллубут буолан наһаа ааҕыллымтыа. Сюжета олус интэриэһинэй. Ол курдук түҥ былыргыттан аныгы олоххо диэри ойууланар. Ааптар сатабылынан хас да үйэни туомтуу баайан сиһилээн көрдөрөр. Уобарастар наһаа интэриэһинэйдэр. Ол курдук былыргы сэрииһиттэр, хоһууттар, Манчаары уобара барыта киһи эрэ ааҕыан курдук. Оҕолорго, ыччаттарга олус туһалаах кинигэ буолуоҕа", - диэн тыл билимин дуоктара, профессор, литературовед Варвара Окорокова сыанабыл быста.

Кинигэ сүрэхтэниитигэр арамаан прототибын Уһун Дьуона оҕолоро, сиэннэрэ, аймахтара уонна Ньурба улууһуттан биир дойдулаахтара кэлэн кыттыыны ыллылар. Ааптарга өбүгэлэрин үйэтиппит бөдөҥ, дириҥ ис хоһоонноох айымньыны таһаарбытыгар махтал тылларын эттилэр.