Өбүгэлэрбит саҕалаабыт дьарыктара - уһаныы Саха сиригэр сайдан иһэр

Кэнники сылларга тимир уустарын ахсаана биллэ эбиллибитин туһааннаах быыстапкалартан көрүөххэ-билиэххэ сөп. Маныаха удуьор утумун ситимэ быстыбатыгар, дьиэ кэргэн өҥөтө улахан. Биһиги устар бөлөхпүт Александр Васильев- Байдам Уус дьиэ кэргэнигэр ыалдьыттаата.

Александр Васильев – Байдам Уус. Норуот уус-уран оҥоһуктарын маастара, Саха сирин уустарын түмсүүтүн, "Сделано в Якутии" Ассоциация чилиэнэ. Ювелир, худуоһунньук-маастар, муосчут, уус идэлээх. Төрдүлэригэр тимир, көмүс уустара бааллар эбит. Кыратыттан уус буоларбын чопчу билэр этим диэн кэпсиир. Бэйэ дьыалатын тэринэн үлэлээбитэ уонтан тахса сыл буолла.

Байдам Уус саха быһахтарын араас көрүҥүн барытын оҥорор, ону тэҥэ сэлии муоһуттан сувенирнай оҥоһуктары бэлэмниир. Сүрүннээн анал улахан сакааһынан үлэлииллэр, маҕаһыннары хааччыйаллар, дьон сакааһын кытта ылсаллар. Кэргэнэ Татьяналыын уус дьыалатыгар иккиэн ылсан таһаарыылаахтык үлэлииллэр. Холобура, мамонт муоһуттан Дьулуруйар Ньургун Боотур олонхону дьүһүйүүлэрэ.

"Кыһан оҥорбутум, аны туран тимирэ боростуой буолбатах, крица диэн буолар. Бу саха төрүт тимирэ. Сата тааһыттан оҥоһуллубуттар. Ньурба буоламмын, сата уустарыгар баарбын", - диир удьуор тимир уус Александр Васильев-Байдам Уус.

"Бу үлэтин кини сата уустарыгар анаабыта. "Возрождение рудоплавного мастерства Сата Уус" диэн. "И косторезного искусства Якутии". Холобура бу мамонт муоһа, үүнэн салҕыы сайдарын көрдөрөр", - диэн ыал ийэтэ Татьяна Васильева кэпсиир.

Уус дьиэ кэргэн оҕо иитиитигэр бэйэлэрэ тус көрүүлээхтэр. Оҕону кыратыттан үлэҕэ сыһыара, айар дьоҕурун сайннарыыга улахан болҕомтону уураллар. Васильевтар дьиэ кэргэн 3 оҕолоохтор: Сайнаара, Максим уонна Сандаара. Уоллара Максим аҕатын тутаах көмөлөһөөччүтэ. Быһах кыыннарын мастан кыһан оҥорор. Аҕатын талаана бэриллэн, Максим кыраттыттан уһанарын, уруһуйдуурун, бэйэтин илиитинэн оҥорорун туохтааҕар да ордорор.

Александр тимиринэн уһаныаҕыттан үтүмэн элбэх дойду, норуоттар икки ардыларынааҕы таһымнаах быыстапкаларга ситиһиилээхтик кыттар. Сыллата Москва, Санкт-Петербург куораттарга дьоһун уустар күрэхтэригэр өрүү миэстэлэһэр.

"Үлэлээн саҕалыахпытыттан, хас быыстапка буоллаҕын ахсын, барытыгар баран иһэр этибит. Ситиһиилэрбитин барытын мунньан, паапкаҕа тиһэн иһэбит. "Мастер народного художественного промысла" диэн ааты ылбыта. Онтон билигин норуот маастара буоларга үлэлэһэбит өссө да элбэх быыстапкаҕа кыттарбыт баар", - диэн ыал ийэтэ Татьяна Васильева үллэстэр.

Васильевтар дьиэ кэргэн кэнэҕэскитин, Уус Кыһатын арыйар киэҥ былааннаахтар. Бырайыактара икки хайысхалаах буолар. Эдэр көлүөнэни төрүт дьарыкка – чуолаан, уолаттары уус идэтигэр уһуйуу, быһаҕынан сатаан туттарга үөрэтии, итиэннэ олохтоох туризмы сайыннарар соруктаахтар.

Саха уус куттаах ыала төрүт өбүгэ үгэһин утумнаан салгыы сайыннарыыга, удьуор утума быстыспатын туһугар үлэлэһэн бэйэтин кылаатын киллэрэр.