Агронаукаҕа анаммыт фестиваль кыттааччылар болҕомтолорун ылла

26

Тэрээһини тыа хаһаайыстыбатын научнай-чинчийэр института иилээн саҕалаата. Институт лабораторията төрүттэниэҕиттэн, бу сыллар тухары учуонайдар, чуолаан бэйэ айылҕатыгар, кыылыгар-сүөлүгэр баар микроорганизмнары булан-талан, туһалаах пребиотиктары оҥорон таһаараллар. Былырыын институт лабораторията саха ынаҕын инфузориятын үөрэтиигэ грант ылбыта. Биир сыл иһигэр чинчийбит түмүгүн дьоҥҥо-сэргэҕэ кэпсээтэ.

"Саха ынаҕын ханныттан ылыллыбыт пробалары илдьэ кэллибит. Буойуна кэнниттэн тутатына ылыллан, 10 быраһыаннаах формалиҥҥа угуллар. Биһиги манна хаапыла ылан баран, тааска уурабыт. Онтон күөх метилынан кырааскалыыбыт. Оччоҕуна инфузорияларбыт ядролара от күөх өҥүнэн кырааскаланаллар. Ону көрдүлэр", - диэн ТХНЧИ лабораториятын сүрүннүүр научнай сотруднига Марина Андреева кэпсээтэ.

Грант үс сыллаах, онон саха ынаҕын үөрэтиитин таһынан, Саха сиригэр баар тыа кыылларын үөрэтэн саҕалыахпыт  диэн институт үлэһиттэрэ кэпсииллэр.

"Саха сүөһүтүгэр элбэх инфузория баар эбит. Холобура, олору ыламмыт, туох эттик буоларын быһааран, Санкт-Петербурга тиийэн көрдөрдүбүт. Ону олус сэҥээрдилэр. Граммыт үс сыллаах, ол иһигэр биһиги саха сүөһүтүн эрэ буолбакка, атын кыыллары эмиэ көрүөхтээхпит", - диир ТХНЧИ сөргүтэн оҥоруу лабораториятын сүрүннүүр научнай үлэһитэ, биология наукатын кандидаата Григорий Машактыров.

Ас-үөл технологиятын үөрэтэр тэрилтэ эмиэ бу тэрээһиҥҥэ кыттыыны ылла. Тэрилтэ сүрүн соруга, киин куоракка баар тэрилтэлэр, үөрэх кыһалар остолуобайдарыгар астарын хаачыстыбатын көрүү, үөрэтии, саҥа технологияны киллэрии, итиэннэ оҥорон таһаарар тэрилтэлэргэ көмө буолар.

"Эдэр оҕолор иннилэригэр биһиги улахан кэпсэтии таһаарыахпытын сөп. Хайдах хаачыстыбалаах аһы аһыахтаахпытын, туох аһы аһыахтаахпытын. Уонна билигин, пищевой салаа биһиэхэ улахан кыһалҕалаах олорор. Ол салаа сайдарын туһугар үлэлиэхтээхпит. Онно саҥа технологиялары, оборуудабанньалары киллэрэн, типовой бырайыактаах үчүгэй сыахтары оҥорон үлэлиэхпитин баҕарабыт", - диэн Ас-үөл технологиятын киинин салайааччыта Розаида Гудуева санаатын үллэһиннэ.

Диана Слепцова зоотехник идэтигэр үөрэнэр. Кини бу тэрээһииҥҥэ бииргэ үөрэнэр оҕолорун кытта анаан минээн кэлбит. Манна устудьуоннарга диэн араас маастар-кылаастар, интэриэһинэй лекциялар ыытыллыннылар. Хас да маастар-кылааска кыттынныбыт, элбэх, саҥаны биллибит диэн кэпсиир.

Маны таһынан, тэрээһиҥҥэ, Саха сиригэр үүнэр сир аһыттан оҥоһуллубут, буһарыллыбыт астары көрдөрүүгэ, амсатыыга туруорудулар. Инникитин, тыа хаһаайыстыбатын эйгэтигэр үлэлиир тэрилтэлэр, үөрэх кыһалара, учуонайдар салҕыы даҕаны, бэйэ айылҕатыттан туһалаах аһы-үөлү, эми-тому  оҥорор соруктаахтар.