Быйыл кыһын бөрө мэнээктээн, үгүс улууска хоромньуну таһаарда

Тыа хаһаайыстыбатын министиэристибэтэ иһитиннэрэринэн, ааспыт сылга   адьырҕа кыыл 5 тыһыынчаттан тахса дьиэ табатын уонна 100 тахса сылгыны суох гынна. Бөрө элбээн Өрөспүүбүлүкэ бары улуустарыгар улахан кыһалҕаны үөскэтэр. Хаҥалас улууһун Булгунньахтааҕар быйыл хайа да сыллааҕар элбэх ардай аһыылааҕы бултаатылар.   

Булгунньахтаах сылгыта өрүс арыытыгар хаһан аһыыр. Онон ардай аһыылаах бу манна орохтонор. Аһаҕас сиргэ тибиилээх буолан, суол-иис мээнэ суох. Онон булчуттары кытта сатыы барарга күһэлиннибит. Өр өтөр буолбатыбыт, күөл кытыытыгар сылгы сэмнэҕэр кэллибит. Олохтоох булчуттар этэллэринэн, барыта манна саҕаламмыта. Уһун күһүн буолан, боруу от буһан, сылгылар ону сиэннэр охтубуттар.  Онно бастакытын бөрөлөр баар сибикилэрэ биллибитэ.

"Эрдэ бааллар этэ, ол эрэн арыыга мээнэ киирбэт этилэр. Сылгылар борууттан охтоннор, бөрөлөр ол өрүтүнэн киирэн, кутталы үөскэттилэр", - диир булчут  Семён Софронов.

Онон 3 олохтоох булчут сиэмэх кыылы бултааһыҥҥа туруммуттар. Олор истэригэр Семен Софронов. Кини билиҥҥитэ, хапкааҥҥа 2 бөрөнү ылбыт. Булчут сыгынах ойуур саҕатыгар баар хапкааннарын кэлэн көрдө эрээри, кураанах. Ол эрэн суол-иис элбэх, орохторо сибиэһэй.   

Ахсынньы ортотугар сылгылаах дьон уонна булчуттар мунньах тэрийбиттэрэ. Ол кэнниттэн олохтоох булчуттар, саамай сүрүнэ, кэмигэр турунаннар, уопсайа 12 ардай аһыылааҕы өлөрдүлэр. Нэһилиэк сылгытыгар куттал суоһаабытын, аан маҥнайгынан булчут Геннадий Иванов көрөн тыллаабыт. Кини аҥардас бэйэтэ 6 бөрөнү бултаабыт. 

"Ол иһигэр биир хапкааннаах куотта, биир атаҕын быһан барда уонна 2 туоһахтан куотта. Илибиитигэр ылбыппыт 12, онтон 9 тыһы. Куоппуттурабыт биллибэттэр, хапкааннары булуохпут, көрдүөхпүт диибит. Ол атаҕа быстыбыт дьэ хайыыр... Биһиги түргэнник көмөлөөн үлэлээммит адьырҕаларын тохтоттубут, оҕолоро хааланнар ити ыһылыннылар. Хата, биир да сылыгын тардыбатылар", - диэн булчут Геннадий Иванов кэпсээтэ.

Бу курдук элбэх бөрө Булгунньахтаахха өссө хаһан да бултана илигэ. Мантан 9 тыһы, ону булчуттар сиэмэх кыыл ахсаана лаппа эбиллиитигэр диэн сылыктыыллар. Тыа хаһаайыстыбатыгар улахан хоромньуну таһаарар кыыл ахсаанын аччатыыга, Анатолий Самсонов курдук биирдиилээн булчуттар ылсаннар, балаһыанньа хайа эмэ тутуллан турар. Кини биир ый иһигэр 5 бөрөнү үктэппит. 

"Бастаан биир бөрөнү хапкаанныын ылбытым уонна салҕыы хапкаанныы барбытым. Онтум куоппутун инспиэктэр уолаттар өрүскэ түбэһэннэр ытан ылбыт этилэр. Ол кэннэ иккис бөрөм эмиэ хапкааннаах куоппута. Илиҥ тыаҕа тахсан, нэдиэлэни быһа сыбарга киирэн сыппыт эбит, ону чугастыы тахсан куотан истэҕинэ ытан ылбыппыт", - диэн булчут Анатолий Самсонов иһитиннэрдэ.

12 бөрөнү суох гыммыттарын кэнниттэн, барыллаан ааҕыынан, өссө кырата 4 адьырҕа хаалбыт. Кэнники кыраһа кэнниттэн өссө кэрийэн көрдөхтөрүнэ, бүтэһик балаһыанньаны быһаарыахтара.

Олохтоох дьаһалта булчуттар улахан хоромньу тахсыытын туораппыттарын өйдөөн, хас биирдии бөрө аайы 50 тыһыынча солкуобай бириэмийэлииргэ быһаарбыттар. Онон анаммыт харчыларын аахсаары, сонордьуттар тириилэрин испииһэккэ киллэттэрэллэр. Билигин да олус тымныы күн-дьыл турар, маннык кэмҥэ бөрө сылгыга саба түһүүтэ саамай үксүүр. Онон булчуттар үлэлэрин үгэнэ салҕанар.