Саха сиригэр гражданскай авиация күнэ
Саха сиригэр авиация эйгэтин үлэһиттэрин Санкт-Петербургтааҕы гражданскай авиация судаарыстыбаннай университетын авиационнай-техническэй училищетын Дьокуускайдааҕы салаата үөрэтэн таһаарар. Манна Саха сириттэн эрэ буолбакка Россия араас куораттарыттан оҕолор кэлэн үөрэнэллэр.
Санкт-Петербургтааҕы гражданскай авиация судаарыстыбаннай университетын авиационнай-техническэй училищатын Дьокуускайдааҕы салаатыгар, күн бүгүн 300 кэриҥэ устудьуон үөрэнэр. Курсааннар сарсыардаттан киэһээҥҥи диэри летчик идэтин сатабылыгар билиилэрин хаҥаталлар. Маны тэҥэ, училищаҕа сөмөлүөт дьиҥнээх кабинетыгар тренажерга дьарыктара ааһар. Оттон дьиҥнээх самолетка олорон, халлааҥҥа көтөллөрө иккис куурустан саҕаланар. Бу түгэни устудьуоннар бары күүтэллэр.
Уус Алдантан сылдьар бастакы курс курсаана Юрий Криговорницын, кыра эрдэҕиттэн пилот буолуон баҕарара. Оскуолатын бүтэрээт, баҕалаах үөрэҕэр ситиһилээхтик туттарсан киирэр. Юрий спордунан дьарыктанарын сөбүлүүр. Маннык идэни талбыт эдэр ыччат чөл-олоҕу тутуһар, спордунан дьарыктанар буолуохтаах диэн этэр. Кини үөрэҕин бүтэрдэҕинэ "Якутия", эбэтэр "Полярнай” авиалинияҕа үлэлии киирэр баҕа санаалаах.
"Күн аайы тренажердуубут. Күҥҥэ балтараа чаас уонна сарсыардаттан эбиэккэ диэри үөрэнэбит. Биһиги тренажерга үөрэҕи саҥа дьыл кэнниттэн саҕалаабыппыт. Бу бастакы куурсу бүтэрэн баран, от ыйын 2 күнүгэр биир куоракка көтөбүт, онно практикабытын саҕалыыбыт", - диэн 1 куурус курсаана Юрий Криговорницын кэпсээтэ.
Авиация эйгэтигэр 40 сыл үлэлээбит, уопуттаах пилот Сергей Ксенафонтов бочуоттаах пенсияҕа тахсан баран, билигин училищеҕа инструктор уһуйааччынан үлэлиир. Кини летчиктары бэрэбиэркэлиир, тургутууну ыытар. Киниэхэ Саха Сирин летчиктара эрэ буолбакка, Хабаравскай куораттан идэлэрин таһымын үрдэтэ кэлээччилэр дьарыктаналлар.
"Биһиги үлэбит диэн, летчиктар кыбаартал аайы манна бэрэбиэркэҕэ кэллэхтэринэ, тренажерга кутталлаах түгэннэри үөскэтэбит. Ол кэнниттэн көтүү хайдах ааспытын быһаарсабыт, онтон сыанабытын туруорабыт", - диэн Дьокуускайдааҕы авиационнай-техническэй училище инструктора Сергей Ксенафонтов иһитиннэрдэ.
Училищеҕа үөрэххэ киирэргэ математика, физика, нуучча тылын уонна хас да предметка экзамен туттарыахха наада. Маны таһынан, доруобай, эт-хаан өттүнэн күүстээх уонна тулуурдаах, үөрэнэр баҕалаах буолуохха наада диэн курсааннар кэпсииллэр.
Үөрэххэ киириигэ уустук тургутууну ааһыы судургута суох. Эрдэттэн доруобуйаны харыстаан, эт-хаан өттүнэн сайдыылаах буоллахха эрэ, көтөр аал үлэһитэ буолаҕын. Оттон курсаан аатын ылбыттар, үөрэх билии өттүнэн бэлэмнээх буолаллара ирдэнэр. Училище бары өттүттэн усулуобуйаны тэрийэр. Арай, дьиэ-уот эргэрбитин бэлиэтииллэр. Саҥа үөрэх кыһата тутуллуохтаах диэн эрэнэ күүтэллэр.
