Искэҥи эмтииргэ туһанаары саҥа аппарааты чинчийэллэр

Онкологическай диспансер уонна Хотугулуу-Илиҥҥи  федеральнай университет искэҥ ыарыытын утары охсуһууга тэҥҥэ үлэлэһэллэр. Кинилэр "Бетатрон” диэн аппарааты чинчийэргэ анаан лабораторияны тэрийдилэр. Инникитин сардаҥанан эмтиир тэрил түөс уонна дьахтар ууһуур органыгар тахсар искэҥи суох оҥорорго туһуланыаҕа.

"Бетатрон" диэн Томкайдааҕы политехническай университет айан оҥорон таһаарыыта билиҥҥитэ наука өттүнэн чинчийиигэ туһаныллыаҕа. Медицинэ эйгэтигэр саҥа тэрил  киһини эмтииргэ диэри толору оҥоһуллубатах, онон үөрэтии түмүгэр олоҕуран ситэриллиэхтээх. Бу түмүгэр инженердэр иитиллэн  тахсыахтаахтар  итиэннэ наука базата сайдыахтаах.    

Саргылаана Мамаева, ХИФУ физико-техническай институтун физика кафедратын сэбиэдиссэйэ: "Араак ыарыытын ис-иһиттэн үөрэтии буолар. Электроннай уонна фотоннай пучоктар киһи этигэр-хааныгар хайдах дьайыытын үөрэтиэхтээхпит. Бу наука өттүнэн чинчийэр лаборатория буолар".

Чинчийиигэ учуонайдары сэргэ устудьуоннар уонна диспансер быраастара кыттыһыахтара. Бу маннык аппараат билигин кэккэ тас дойдуларга туһаныллар. Онон маннык ньыма номнуо көдьүүстээҕин көрдөрбүт. Онтон Россияҕа аппарат медицинэ эйгэтигэр туһаныллыыта - саҥа сүүрээн.   

Петр Никифоров - СӨ онкологияҕа диспансерын сүрүн бырааһын солбуйааччы: "Саамай уустук көрүҥ эмий араага 20-30% төннөн кэлэр. Ону суох оҥорорго бу лаборатория наада буолуо инникитин".

Физико-техническай институтка медик - физик идэтигэр үөрэтэр салаа  арыллыбыта быданнаата. Үөрэх кыһата сыллата 16 исписэлииһи бэлэмнээн таһаарар. Онтон саҥа арыллыбыт "Электронные пучки и радиотерапия" лаборатория наука өттүнэн сайдыыны тэҥэ олохтоох медицинэ аппараттарын оҥорууга бастакы хардыыны олохтуохтаах.  

Бу аппараат билигин 3 сиргэ үөрэтиллэ сылдьар – Томкайга, Челябинскайга уонна манна. Чинчийиини аастаҕына түөс искэҥин эмтээһиҥҥэ туһаныллыа. Кээмэйэ дьоҕус эпэрээссийэ саалатыгар холкутук батар гына.

Түөс искэҥэ - аан дойдуга араак саамай тарҕаммыт көрүҥэ. Биһиги өрөспүүбүлүкэбитигэр эмиэ. «Бетатрон" туһалааҕын дакаастаатаҕына түөс уонна дьахтар ууһуур уорганыгар тахсыбыт араагы эпэрээссийэлээн ылбыт кэннэ, искэҥ сылдьыбыт оннун  аппараатынан тыктаран  хааҥҥа тарҕаныытын эбэтэр  хостоон тахсыытын тохтотуохтара.

Данил Николаев, ХИФУ физико-техническай институтун дириэктэрэ: "Бу аппараат ниэп уонна гаас турбаларын туругун чинчийэргэ аналлаах. Ону биһиги кыра кээмэйдээх радиацияны туттаммыт онкологияҕа туттар былааннаахпыт".

Саҥа аппарааты үөрэтиигэ төһө кэм ирдэниллэрэ билиҥҥитэ биллибэт. Холбоһуктаах чинчийиигэ олохтоохтору тэҥэ аппараат оҥорон таһаарааччыта Томскайдааҕы политехническай университет кыттыһыа