Бастакы бэчээттэнэн тахсыбыт кинигэлэр быыстапкалара тэрилиннэ

52

Саха сиригэр православнай итэҕэл киириитэ уонна олохтоох нэһилиэнньэ таҥараҕа сүрэхтэниитин кытта ыкса сибээстээх, аан бастаан саха тылынан суруллубут, бэчээттэммит кинигэлэр быыстапкалара Саха Өрөспүүбүлүкэтин национальнай библиотекатыгар турда.

Саха сиригэр олорор норуоттар тылларынан суруллубут бастакы кинигэ Иркутскай куоракка 1812 сыллаахха тахсыбыт. Бу нуучча кинигэтиттэн,  "Молитвы символ веры божьи" кинигэ саха уонна чукча тылынан тылбаастанан бэчээттэммит. Онтон ыла утуу-субуу, Саха уонна хотугу аҕыйах ахсааннаах норуоттар тылларынан кинигэлэр, бэчээттэнэн барбыттар.

Саха сирэ бэйэтэ полиграфията суох буолан, аан бастакы кинигэлэр Иркутскай, Москва, Санкт-Петербург уонна Казань куораттарга тахсаллара. Онтон 1861 сыллаахха Дьокуускайга полиграфия тэриллэн, бастакы саха сиригэр бэчээттэммит кинигэ, 1866 сыллаахха "Краткая священная история на якутском языке" диэн тахсыбыт.

Биир саамай сүдү экспонатынан 1857 сыллаахха Москва куоракка тахсыбыт "Священная евангелия" кинигэ буолар. Маннык хас да сүдү суолталаах, сыаннастаах кинигэлэр мээнэ дьон көрдөрүүтүгэр тахсан турбаттар. Кинилэри анал сейпэҕэ уган харайаллар.

Аан бастакы суруллубут кинигэлэр "Таҥара үөрэҕин сырдатар кинигэлэри тылбаастыыр кэмитиэт" үлэлэрэ буолаллар. Билигин кинилэр сорохторо эрэ хаалан, кинигэ паамытынньыктарынан ааҕыллаллар.

Бу кинигэлэри барыларын сыыппараҕа көһөрөн, национальнай библиотека анал сигэтигэр киирэн булуоххутун сөп. Эбэтэр библиотекаҕа тиийэн, куар кодунан анал сайтка киирэн кинигэни ааҕыахха, көрүөххэ сөп.