Муус суолларыгар уйук үрдээн улуустарга оту тиэрдии тэтимирдэ

40

Ааспыт сайын айылҕа күчүмэҕэйдэриттэн кыайан оттооботох улуустарга оту, сүөһү эбии аһылыгын тиэйии-таһыы үлэтэ томороон тымныыны аахсыбакка тэриллэ турар. Быйылгы дьылга уопсайа 30 тыһыынча туонна оту тиэрдиэхтэрэ, бүһүҥҥү күҥҥэ 11 аҥаар тыһыынчатын хаһаайыстыбаларга тиксэрдилэр.

Кэккэ улуустарга курааннаан, сорох ууга баран, ону тэҥэ от ситэ үүммэккэ сүөһү кыстыыр аһылыгын хааччыйыы атахтаммыта. Онон быйылгы дьылга урукку сыллар курдук кыһыҥҥы суол турбутун кэннэ буолбакка, күһүн эрдэттэн тиэйии-таһыы үлэлэрэ тэриллибиттэрэ. Ол курдук өрүһүнэн суол сабылла илигинэ сүүһүнэн туоннаны тиксэрбиттэрэ. Быйыл өрөспүүбүлүкэ үрдүнэн уопсайа 30 тыһыынча туонна оту атын улуустартан уонна улуус иһигэр тиэрдэр сорук турар.

"Билиҥҥи туругунан өрөспүүбүлүкэ үрдүнэн уопсайа 11300 туонна от таһылынна. 4600 туонната атын улуустартан уонна хаалбыта улуус иһигэр таһыы барда", - диэн ТХМ үүнээйигэ, материальнай-техническэй хааччыллыыга департаменын салайааччытын солбуйааччы Василий Бессонов иһитиннэрэр.  

Оттон хоту улуустарга кыһыҥҥы суол турбутун кэннэ балаһыанньа ылыллан үлэ саҕаланна. Дьааҥы хас да нэһилиэгэ ааспыт сайын ууга баран улахан уустуктары көрүстэ. Улуус үрдүнэн бүгүҥҥү күҥҥэ икки 2,5 тыһыынча ынах-сүөһү, 7,5 тыһыынчаттан тахса сылга кыстаан турар. Тыа хаһаайыстыбатын министиэристибэтин кытта улуус сөбүлэҥ түһэрсибитэ. Ол чэрчитинэн бастакы түһүмэххэ 11 мөл. солк. үбү судсидия бэрээдэгинэн хаһаайыстыбаларыгар ыытан олороллор.

Владислав Иванов, Дьааҥы улууһун баһылыга: "3 массыына от кэллэ уонна бүгүн сарсын уонча массыына мантан бараары турар. Оту Хаҥалас уонна Нерюнрги улуустарыттан буллубут. Тыа хаһаайыстыбатын министиэристибэтигэр 600 туоннаҕа сайаапканы бэлэмнээтибит".

Оту тэҥэ сүөһү эбии аһылыгын, ол курдук уотурбаны, эбиэһи, мээккэлэммит оту, битэмииннээх минеральнай эбиилиги тиксэрии киин болҕомтону ылар. "Якутопторг" тэрилтэ нөҥүө 8 улууска уопсайа 5 тыһыынча туонна эбии аһылык тиксэрэр былаан баар. Онуоха Чурапчы улууһугар биир 1,3 тыһыынчаттан тахса туонна былааннарын толорбуттар. Этиллибитин курдук, күһүн Бүлүү, Кэбээйи, Горнай улуустарыгар массыынанан, Өлүөхүмэҕэ уунан тиэрдибиттэр. Билигин былааннарыттан 2 тыһыынчаттан тахсатын миэстэтигэр номнуо тиксэрбиттэр.

Николай Алексеев, "Якутоопторг" тэрилтэ дириэктэрэ: "Муус суолларыгар уйук үрдээн Горнай уонна Кэбээйи улуустарыгар тиэйиини саҕалаатыбыт. Горнайга бастакы массыыналар номнуо барбыттара. Маны сэргэ бүлүүгэ турунуохтара. Кэлэр ый 10 күнүгэр диэри түмүктүөхпүт".

Тэрилтэ тиийиэхтээх бородууксуйатын барытын эрдэттэн толору атыыласпыт. Бу тохсунньу бүтүүтэ уотурба кэлиэхтээх. Улахан аҥарын тимир суолтан массыынаҕа тиэйэн быһалыы улууска илдьэллэр. Ол ону Дьааҥы, Өлөөн, Эбээн Бытантай хаһаайыстбаларыгар тиэрдиэхтэрэ. Төһө даҕаны тоһуттар тымныылар турдаллар үлэ-хамнас уҕараабат. Тиэйии үлэтэ дуогабара суох табыллыбат, онон хаһаайыстыбалары, кэтэхтэри кытта илии баттаһан, аҥарын дьон бэйэлэрэ уйуналлар, аҥарын тыа хаһаайыстыбатын министиэристибэтин субсидия быһыытынан көмөлөһөр