Бүгүн Дойду үрдүнэн энергетиктар идэлээх күннэрин бэлиэтииллэр

Бу күнү көрсө, Саха сирин "Олох-дьаһах коммунальнай хаһаайыстыбатын" бастакы наркома, Ананий Кононович Андреев туһунан саҥа кинигэ күн сирин көрдө. Кинигэ - кини кылгас. Ол эрээри, чаҕылхай олоҕун-дьаһаҕын, таһаарыылаах үлэтин туһунан кэрэһэлиир. Манна өр кэмҥэ кистэлэҥҥэ сыппыт архыып чахчылара, историческай докумуоннар, хаартыскалар киирдилэр. Ананий Андреев үлэлиир кэмигэр Дьокуусайга электростанция тутуллубута, уу уонна канализация систиэмэтин таҥыллыыта саҕаламмыта.

Тэрээһиҥҥэ олох-дьаһах хаһаайыстыбатын эйгэтин салалтата, Ананий Андреев Таатта улууһуттан биир дойдулаахтара, национальнай библиотека, архыып үлэһиттэрэ кытыннылар. Саҥа таһаарыы докумуоннар хомуурунньуктарын быһыытынан таҥылынна. Алта сыллааҕыта Ананий Кононович төрөөбүтэ 115 сылыгар анаммыт кинигэ, бар-дьон дьүүлүгэр тахсан турардаах. Онтон бу сырыыга, ол таһаарыыны ситэрэр таһымнаах үлэ бэлэмнэннэ.

“Дьокуускайга уот тардыыта уонна электростанция тутуутугар кини улахан өҥөлөөх. Аҕыйах докумуону быыстапкаҕа аҕалан көрдөрдүбүт. Холобура, ол саҕана бырайыак бөҕө оҥоһуллубута. Ол бырайыактары оҥорооһуҥҥа  техническэй да, управленческай да өттүн Ананий Андреев үлэлээбитэ. Ону көрдөрөр докумуоннары барытын киллэрдибит. 1937 сыллааха кини репрессияҕа түбэспитэ, тоҕо туппуттарын, туох дьыалаҕа тардыбыттарын  көдөрөр докумуоннар эмиэ киирдилэр. Ити ФСБ архыыбыттан урут булуллубут докумуоннар”, - диэн СӨ национальнай архыыбын сүрүн архивиһа Вячеслав Сивцев иһитиннэрдэ.

Кини саҕана оҥоһуллубут оҥкуллар, билигин салҕыы сайдан, күннээҕи олохпутугар көмөлөһөллөр. Тыйыс усулуобуйалаах Сахабыт сиригэр, уот ситимэ, сылааһынан хааччыйыы тыын суолталаах. Бүгүн дойду үрдүнэн энергетик күнэ бэлиэтэнэр. 1920 сыл ахсынньы 22 күнүгэр Россия электрофикациятын судаарстыбыннай былаана ылыллыбыт күнэ. Бэлиэтээн эттэххэ, быйыл национальнай туруктаах буолуу пуондатыттан, Өрөспүүбүлүкэ коммунальнай комплексын эбийиэктэрин саҥардыыга, үс миллиард солкуолбай көрүллүбүтэ. Бү үбү Мэҥэ-Хаҥалас, Таатта, Уус Алдан , Чурапчы, Амма, Томпо улуустарыгар тоҕус хочуолунайы уонна ититэр ситими тутууга ыытыахтара. Бу сылга Саха сирин үрдүнэн 20 саҥа хочуолунай тутуллан үлэҕэ киирбитэ. Ананий Кононович аатын үйэтитэргэ, "Олох-дьаһах коммунальнай хаһаайыстыбатын" тэрилтэтэ ылсан, киэҥ үлэни ыытар.

Биһиги тэрилтэбит 2011 сылтан Ананий Кононович аатын үйэтитиигэ былааннаахтык үлэлээтибит. Ол курдук 2011 сыллаахха 110 сааһыгар бастакы ыһыаҕын тэрийбиппит. Төрөөбүт сиригэр Дьохсоҕоҥҥо тахсан баамытынньык тутуутун саҕалаабыппыт. Сыл аайы бу курдук үтүө угэспит баран иһэр”, - диэн    СӨ "ОДьКХ" тэрилтэ, "Биир идэлээхтэрин түмсүүтүн" бэрэссэдээтэлэ Михаил Никулин кэпсээтэ.

Үтүө киһи аата үйэлэргэ умнуллубат. Ананий Кононович төрөөбүт өрөспүүбүлүкэтин сайдыытыгар сүҥкэн кылааты киллэрбит өҥөтө улахан.  Саха сиригэр олох-дьаһах хаһаайыстыбатын төрүттэниитэ, кини аатын кытта быстыспат ситимнээх. Суруллубут суоруллубат.  Онон саҥа кинигэ кэнэҕэски ыччакка хаалан, дьоһун киһи олоҕун көрдөрүө, холобур буолуо.