Олох очуругар оҕустарбыттар "Тирэхтэн"  өйөбүл ылаллар

Дьокуускайга олох ыарахан балаһыанньатыгар түбэспиттэргэ көмөлөһөр тэрилтэҕэ дьон кэлиитэ биллэ элбээтэ. "Тирэх" социальнай адаптация салаатыгар бүгүҥҥү күҥҥэ 78 олорор дьиэтэ-уота суох киһи баар.

Бу дьиэҕэ олох очуругар оҕустарбыт, тэхтиргэ тэптэрбит ускул-тэскил сылдьар дьон кэлэр. Сүрүннээн дьиэтэ-уота суох, докумуоннарын сүтэрбит, уустук балаһыанньаҕа түбэспит биитэр хаайыыттан босхоломмут дьон киирэр. Өрөспүүбүлүкэҕэ соҕотох маннык өҥөнү оҥорор киин 80 миэстэлээх. Билигин кыһыҥҥы кэмҥэ миэстэ туолан кэриэтэ турар. Ол курдук 78 быралгы киһи быстах кэмҥэ дьиэлэнэн олорор.

"Биһиги суһал өҥөнү оҥоробут. Ол эбэтэр быраас көрүөн иннинээҥи көмөнү ыытабыт, күҥҥэ үстэ аһатабыт, психолог үлэлэһэр итиэннэ социально-правовой бырааптарын көмүскүүбүт" - диэн "Тирэх" социальнай адаптация салаатын социальнай үлэҕэ исписэлииһэ Татьяна Бурнашева ыытыллар үлэни кылгастык сырдатар. 

Хас биирдии киһи тус-туһунан төрүөттээх. Ким дьоно аккаастаммыт, ким дьиэтэ-уота суох хаалбыт. Сорох түгэҥҥэ баһаарга дьиэтин былдьаппыт дьон эмиэ кэлэр. Александр Павлов барар сирэ баҕана  үүтэ буолан бу салааҕа киирбитэ ыйтан орто. Александр Бүлүүттэн төрүттээхпин диэн кэпсиир. Үйэтин тухары араас куораттарга тиийэн вахтананан үлэлии сылдьыбыт. Бу кэнники Сургут куоракка үлэлээбит. Ону хамнаһын төлөөбөккөлөр, сир-халлаан икки ардыгар хаалан, сатыы Сахатын сиригэр төннөргө күһэллибит. Александр түгэнин туһунан элбэхтэ хаһаыакка, социальнай ситимҥэ суруйан тураллар. 

Александр Павлов: "Нерюнгри оройуонун баһылыга миигин балыыһаҕа киллэрэн, доруобуйам туругун бэрэбиэркэлэппитэ. Онно хараҕым мөлтөөбүтэ биллэн Дьокуускайга ыытан эпэрээссийэлэнним. Махталым муҥура суох".

Александр Спиридонович сааһа 63. Пенсията суох сылдьар. "Тирэххэ"  докумуонун ирдэһэн толорон, справка хомуйсан биэнсийэ салаатыгар биэрбиттэр, эппиэт күүтэллэр. Үксэ манна эр дьон. Инбэлииттэр элбэхтэр, ону тэнэ атын дойду олохтоохторо эмиэ бааллар. Салаа үлэһиттэрэ, туох баар көмөнү-өҥөнү барытын оҥороллор. Докумуонуттан саҕалаан, эмигэр-томугар тиийэ.

Валентина Шелест, "Тирэх" социальнай адаптация салаатын дьуһуурунай фельдшера: "Хас биирдии киһини доруобуйатын бэрэбиэркэлиибит. Анаалыстары оҥоробут, флюрографияҕа ыытабыт. Түмүккэ араас балыыһаларга аныыбыт".

Саҥа киирбит киһи тута санобработканы ааһар, ирдэнэр анализтары туттарар, салгыы нэдиэлэ кэриҥэ харантыыҥҥа олорор. Онтон уопсай палаталарга барар. Салааҕа психолог үлэлиир. Хас биирдии киһиникытта  уонна бөлөхтөргө арааран дьарыктыыллар.

Яна Потапова, "Тирэх" социальнай адаптация салаатын сүрүннүүр психолога: "Дьоммут таах олорботторун инниттэн күн аайы араас тэрээһиннэри ыытабыт. Хас биирдии киһи уйулҕатын туругун кэтээн көрөбүт".

Салааҕа киирбит дьон ирдэбил быһыытынан сыл аҥара олорор болдьохтоохтор, ол эрэн араас балаьыанньаны учуоттаан син биир тардыллан өр кэм устата олороллор. Сорохтор хаттаан киирэр түгэннэрэ элбэх. Тирэххэ үлэ буларга кытта көмөлөһөллөр.