Куйаас сайыны сабаҕалыыллар
“Күнү-дьылы кэтээн көрөр сулууспа өр кэмнээх сабаҕалааһынынан бэс уонна атырдьах ыйдарыгар Саха сиригэр өҥүрүк куйаас буолуоҕа. Ааспыт сыллары кытта тэҥнээтэххэ быйыл температура нуорматтан арыый үрдүк буолуоҕа. Онон бу кэмнэргэ ойуур баһаара тахсар куттала өссө үрдүүр”, - Ирена Осипова, корреспондент.
Синоптиктар сабаҕалыылларынан быйыл ааспыт сылга курдук бэс ыйыгар иккис, үһүс, сорох сирдэргэ төрдүс, оннооҕор бэһис кылаастаах баһаардар бэлиэтэниэхтэрин сөп. Даҕатан эттэххэ, быйыл ойуур баһаардара ордук сэрэхтээх кэм инниттэн күөдьүйбүттэрэ. Ол эрэн, бу күн-дьыл туругуттан буолбакка дьон дьалаҕай сыһыаныттан тахсыбыттара. Эрдэ сылыйан үгүс киһи тыаҕа сынньана тахсара элбээбитэ, билигин да сынньанааччы үгүс. Маныаха Ыксаллаах быһыы-майгы министиэристибэтин иниспиэктэрдэрэ көҥүллэнэр сирдэргэ эрэ сынньанын диэн сүбэлииллэр.
Ким Кузьмин, ЫБММ Саха сиринээҕи салалтатын Дьокуускай куораттааҕы баһаары утары кэтиир-хонтуруоллуур салаатын инспиэктэрэ: “Дьокуускай куорат территориятыгар маассабай сынньанар сирдэр быһаарылыннылар. Ол курдук Кангалааска хочу тиэйэр сир кэннинэн, Кангалаас тумуһугар уонна Владимировка сэлиэнньэтигэр. Ити ыйыллар миэстлэргэ ханнык баҕар кэмҥэ көҥүллэнэр. Ол эрэн аһаҕас уоту оттор сатаммат”.
Онон ойуур баһаарын күөдьүппэт туһуттан көҥүллэнэр эрэ сирдэргэ итиэннэ аһаҕас уоту оттубакка сынньанар ирдэнэр. Сыл ахсын Саха сиригэр араас төрүөттэн тыаҕа уот тахсар. Бу бастатан туран, айылҕаҕа улахан хоромньуну таһаарар.
Ирбэт тоҥу анаан-минээн үөрэтэр институт учуонайа Александр Николаевич Федоров Сахабыт сирин климатын биир саамай уратытын графикаҕа оҥорон көрдөрөр. Ирбэт тоҥмут уларыйыыта 11 сыллаах циклынан барар. Итиэннэ кыһыҥҥы температураларынан көрөн төһө ирбитин быһаараллар. Онон манна бу сайыҥҥы өҥүрүк куйаас сабыдыала суох. Ол эрэн, айылҕа араас алдьатыылаах күүстэрэ охсуулаах буолаллар.
Александр Фёдоров, учуонай: “Итилэр күүстээх оруолу оонньууллар. Сайыҥҥы куйаастааҕар дьайыылара улахан. Ойуур баһаара муустаах сиргэ буолар итиэннэ сир аннынааҥы мууһа суох сир умайыытын кытта айылҕаҕа дьайыылара олох атын”.
Онон оттон куйаас сайын араас өрүттээх буолуон сөп. Кураан буоллаҕына ойуур баһаардарын элбэтиэн сөп, оттон ардахтаах куйаас күн-дьыл аны улахан ууну аҕалыан сөп. Оттон синоптиктар бэс ыйыгар уонна атырдьах ыйыгар нуорматтан биллэ итии буолара сабаҕалаан көрүүлэр диэн этэллэр. Сөп түбэһии 70% аһарбат, онон толору мэктиэни биэрбэт.