Тулагылар сахалыы дьыктаан суруйдулар

67

«Тулагы-Киллэм нэһилиэгэр саха тылын күннэрэ саҕаланнылар. Бастакы улахан тэрээһин дьыктаан суруйуу. Бүгүҥҥү тэрээһиҥҥэ 30 тахса киһи кыттыыны ылар».

Тулагы-Киллэм олохтооҕо Евгения Васильева ох курдук оҥостон, сахалыы дьыктааны суруйа кэлбит. Кини нэһилиэккэ 2019 сыллаахха аан бастакы суруйуу ыытыллыаҕыттан, биир да тэрээһини көтүппэккэ сылдьар. Быйыл эмиэ бэйэтин тургута кэлбит.

Евгения Васильева, Тулагы олохтооҕо: «Суруйбатахпыт да ыраатта. Онон тэйбит курдукпут. Бэйэбитин бэрэбиэркэлэнэ кэллибит».  

Быйылгы дьыктаан саха суругунан уус-уран литературата 25 сылыгар ананан, Сахалартан бастакы драматург суруйааччы, Тулагылар биир дойдулаахтара Мария Обутова-Эверстова айымньытыттан быһа тардыыны суруйдулар. Тиэкиһи кэлбит кыттааччыларга тустаах нэһилиэк үөрэҕин кыһатын алын сүһүөх учуутала Матрена Кузьмина аахта.

Матрёна Кузьмина, П.И.Кочнев аатынан Тулагы  орто оскуолатын алын сүһүөх кылаастарын учуутала: «Биһиги киэн туттар киһибит Мария Петровна Обутова-Эверстова ахтыытыттан быһа тардыыны суруйаары турабыт. Манна кыра оҕо сааһыгар тугу саныырын уонна сэрии кэмигэр хайдах ыараханнык олорбуттарын ахтыбыт. Бу ахтыы 1996 сыллаахха суруллубут эбит. Тиэкиспит ыарахан, сурук бэлиэтэ элбэх».

Онон өрөйөн-чөрөйөн олорон кыттааччылар, болҕомтолоохтук истэн тиэкиһи суруйан бараллар. Оттон быйылгы тэрээһин урукку сыллары кытары тэҥнээтэххэ уратылаах буолла.

Александра Харитонова, М.П.Обутова-Эверстова аатынан Тулагытааҕы култуура киинин фольклорга салаатын исписэлииһэ: «Быйыл уратыбыт диэн А.Я. Уваровскай 225 сылынан Эдьигээнтэн ыалдьыттары күүтэбит уонна музей үлэһиттэрин эҕэрдэтин истиэхпит».

Манна даҕатан эттэххэ, сахалыы дьыктааны Тулагыга олохтоох бибилэтиэкэтэ ыытан саҕалаабыта. 6 сыллааҕыта бу тэрээһин ыытыллан, нэһилиэнньэҕэ улахан интэриэһи тарпыта.

Александра Филиппова, "Дьокуускай куорат" куораттааҕы уокурук "Бибилэтиэкэ тиһигин киинэ" тэрилтэ сэбиэдиссэйэ: «Аан бастакы дьыктааны бибилэтиэкэҕэ ыыппыппыт. Онно миэстэбит кыра буолан 10 эрэ киһи кыттыбыта. Оттон иккис сылыгар баҕалаах олус элбэҕин иһин кулуупка ыыпппыппыт».

Оттон сахалыы дьыктаан түмүгүнэн "Бастыҥ суруксут" диэн үрдүк ааты Евгения Васильева ылары ситистэ. "Биллиилээх суруксут" - Татьяна Ли, "Ытык суруксут" - Светлана Шарина, "Кэскиллээх суруксут" - Кира Иванова, "Кэрэ буочар" - Яков Оконешников.