Үйэлэргэ өлбөөдүйбэт хорсун быһыы
Аҕа дойду Улуу сэриитин историятыгар Ленинградтааҕы кыргыһыы сүҥкэн суолталаах, сэрии фроннарын атын да учаастактарын киирсиилэрин быһаарар дьайыылары киллэрбит, ситиһиилээх тирэҕинэн буолбут чахчынан, кэрдиис кэминэн буолар. 1941 сыл атырдьах ыйыгар фашискай Германия сэриилэрэ Ленинград-Москва икки ардыларыгар тимир суолу быспыттара. Онтон ыла 900 хонуктаах бэрт өлүүлээх-сүтүүлээх, хааннаах кыргыһыылаах Ленинград куоратын блокадата саҕаланар.
Валентина Петрова, Дьокуускай Октябрьскай уокуругун бэтэрээннэрин сүбэтин салайааччы: "Тус бэйэбэр уонна дьиэ кэргэммэр олус чугас тиэмэ. Тоҕо диэтэххэ таайым оҕонньор онно баран суох буолбута".
"Россия - мин историям" историческай пааркаҕа Ленинград блокадатын 80 чахчыта диэн быыстапка үөрүүлээх быһыыга-майгыга аһылынна. Бырааһынньыктааҕы тэрээһиҥҥэ Дьокуускай ытык кырдьаҕастарыгар - Ленинград блокадатын кыттыылаахтарыгар наҕараадалары, махтал суруктары туттардылар. Быыстапка Санк-Петербурдааҕы историческай мультимедийнай парк уонна Санкт-Петербурдааҕы госархыып холбоһон бэлэмнээбит бүтүн дойду үрдүнэн историческай парк музейдарыгар быыстапка тэрийэн ыыталлар. Дьокуускай музейа бу бырайыакка кыттан олохтоохтор Ленинград блокадатын туһунан быыстапканы көрөр кыахтаннылар.
Виктор Борисов, "Россия - мин историям" историческай парк методииһэ: "Бу барыта архыыптан ылыллыбыт чахчылар. Ленинград блокадатыгар төһө киһи кыттыбыта, төһө таһаҕас таһыллыбыта, төһө оҕо куоттарыллыбата курдук интэриэһинэй чахчылар бааллар".
Нева өрүс үрдүгэр турар улуу ыраахтааҕы Петр I олохтообут нуучча судаарыстыбатын форпост-куоратын - Ленинграды дьоруойдуу көмүскээһин үгүс ахсааннаах сэбиэскэй норуот кыайыыга дьулуурун, хорсун-хоодуот, эр санааланыы чаҕылхай холобурунан буолар. Өстөөхтөрүнэн төгүрүктэммит куораты фашист халабырдьарыттан көмүскээһиҥҥэ сэбиэскэй норуоттары кытта саха буойуннара дьоруойдуу кыргыспыттара. Сэрии саҕаланыытыгар Ленинград куоратын үрдүк үөрэҕин кыһаларыгар үөрэнэ сылдьар устудьуоннар куораты бөҕөргөтүүгэ норуот ополениятын байыастара буолбуттара.
Евдокия Петрова, Дьокуускай куорат олохтооҕо: "Оскуола саҕаттан бу маны барытын билэбит. Бэйэм аҕам сэрии кыттыылааҕа. Инньэ гынан сэрии туһунан элбэҕи истибиппит. Бу тэрээһиҥҥэ сылдьыбыппыттан олус диэн үөрдүм".
1944 сыллаахха тохсунньу 27 күнүгэр куорат блокаданы тулуһан Кыһыл Армия килбиэннэх кыайыыны ситиһэн Ленинград блокадата уһуллубута.
Максимилиан Петров, Дьокуускайдааҕы экономическэй колледж устудьуона: "Историяны билэр олус наада дии саныыбын. Манна олус интэриэһиргээтим, элбэх историяны иһиттим. Микрофоннаах сылдьан олус үчүгэйдик кэпсииллэр".
Ленинград куораты босхолооһуҥҥа саха буойуттарын хорсун быһыылара Улуу Кыайыыны уһансыбыта, кинилэр ааттара историяҕа көмүс буукубанан суруллан үйэлэргэ өлбөөдүйбэт тыыннаах холобур быһыытынан хаалыахтара.