Нам Хамаҕаттатыгар ыраас ууну иһиэхтэрэ

Таһыттан көрдөххө дьоҕус, кыракый дьиэ, ол эрэн нэһилиэк биир тыын суолталаах тэрилтэтэ. Бу манна эдэр саҕалааччы урбаанньыт Альберт Николаев бэйэ дьыалатын тэринэн үлэтин саҕалаары сүүрэ-көтө сылдьар. 2000-тан тахса нэһилиэнньэлээх Хамаҕатта нэһилиэгэ күн бүгүнүгэр диэри ыраас иһэр уута суох олорон кэллэ. Олохтоохтор күннэтэ улуус кииниттэн атыылаһан, ууланан олорбуттара. Тыын боппуруоһу эдэр киһи ылсан, үлэтин тиһэҕэр тиэрдээри сылдьар.

Альберт Николаев, саҥа саҕалааччы эргиэмси: «Холобура, мин иһэр уубун Намтан баран ылааччыбын. Онно кэлэрбэр-барарбар араас күчүмэҕэйдэри көрсөөччүбүн. Хамаҕатта нэһилиэнньэтэ улахан буолан уу боппуруоһугар улахан кыһалҕалаах. Ону кыайаары-хотоору бу нэһилиэк дьаһалтатын кытары биир санааннан салайатаран, социальнай хантыраакка кыттыбытым. Этэҥҥэ көмүскээн, олохтоох дьаһалтаны кытары үлэҕэ киллэрээри турабыт». 

Саҥа ууну ыраастыыр тэрил аныгы олох ирдэбилигэр толору эппиэттиир. Өрүстэн ылыллыбыт уу хас да түһүмэхтээх фильтрдары ааһаан, түмүктүүр түһүмэҕэр лабараторнай чинчийии ирдэбилигэр сөп түбэһэр буолан тахсар.

Альберт Николаев, саҥа саҕалааччы эргиэмсик: «Ууну ыраастыыр тэрилбит туох баар кири-хоҕу барытын ылар: дьэбини, хлору уонна кумаҕы. Бу кэннэ нуормаҕа эппиэттиир буолан тахсар, киһи сиикэйдии да иһиэн сөп».

Бу маннык социальнай хантыраак көмөтүнэн, тыа сирин олохтоох дьоно бэйэ дьыалаларын арыналлар. Эбии үп киллэринэр эрэ санаанан салайтарбакка, бүтүн нэһилиэк дьонун, биир дойдулаахтарын сүрүн кыһалҕалырын быһаараллар. Альберт Николаев ууну ыраастыыр тэрилэ Саха сиригэр оҥоһуллубут буолан, кыһыннары-сайыннары үлэлиир кыахтаах, саҥа тэрилтэ биир дьоҕус дьиэҕэ батан, номнуо үлэтин саҕалаата.

Альберт Николаев,саҥа саҕалааччы эргиэмсик: «Кыһыҥҥы өттүтүгэр өрүстэн ууну таһар массыына аҕалан кутар, онтон сайынын водопроводунан туһаныаҕым. Техническэй уу аан бастаан цистернаҕа кутуллар, онтон куруубай фильтр нөҥүө ааһар, салгыы ыраастыыр фильтр нөҥүө баран бактериялары өлөрөр ультрафиолеттаах лаампаҕа тиийэр, ити кэннэ ыраас уу цистернаҕа түһэр. Онтон олохтоохтор бэйэлэрэ кэлэн кутталлар».

Бу курдук тыа сиригэр социальнай хантыраак өҥөтүн туһанан, кыра-кыра ууну ыраастыыр станциялар арылланнар, нэһилиэнньэ олоҕун хаачыстыбата тупсар.